Tomas Halik

Tomá? Halík, De namiddag van het christendom, op weg naar een nieuw tijdperk,

Halík (°1948) is allang geen onbekende meer in ons taalgebied, auteur van onder andere Geduld met God (2014), De nacht van de biechtvader (2016), Ik wil dat jij bent. Over de God van liefde (2017), Raak de wonden aan. Over niet zien en toch geloven (2018), Niet zonder hoop (2019), In het geheim geloven. Autobiografie (2020), Theater voor engelen. Het leven als religieus experiment (2021).

De namiddag van het christendom geldt intussen als het Magnus Opus van deze Praagse priester en professor filosofie en sociologie. Het boek leest als een trein en vele passages wil je meerdere malen herlezen. Halík is iemand voor wie spiritualiteit een essentiële component is van het geloof en de theologie. Hij reikt daarom gelovigen, andersgelovigen, ongelovigen en atheïsten de hand, als zij maar enigszins openstaan voor het menselijke en voor de dialoog. Volgens Halík wacht het christendom een veelbelovende toekomst na de middag van de (geloofs)crisis, in de mate dat het zijn institutionele grenzen overstijgt en dat het oecumenisch en kenotisch in de wereld staat. Hij onderscheidt daarbij nauwkeurig het aspect ‘religie’ van het aspect ‘geloof’, en in dit laatste differentieert hij ‘geloof als opvatting’ van ‘geloof als vertrouwen’. Voor hemzelf is geloof vooral getuigen van waarheid en liefde. Als inwoner van een van de meest geseculariseerde regio’s in Europa onderkent de Tsjechische denker de voordelen van de postmoderniteit, die de mens bevrijdt van de dogmatische impact van allerlei ‘ismen’ zoals het traditionalisme, het consumentisme, het communisme, het atheïsme of het nihilisme. Hij citeert Augustinus die schrijft dat geloven niet genoeg heeft aan een beaming met de vrije wil, maar dat het ook door genot moet getrokken worden (blz. 195). Iedere verliefde begrijpt dat onmiddellijk! In plaats van een starre en koude godsdienst breekt Halík een lans voor een passionele en mystieke beleving van het paasdrama, om dit mysterie van Jezus’ dood en opstanding (op)nieuw te laten oplichten in onze wereld. Een boek dat je gegarandeerd niet mag missen!

Guerric Aerden ocso
De Kovel nr.81 Boekenrecensies
(Vertaald door K. de Wildt, Kok Boekencentrum, Utrecht, 266 blz.)