Tekst en onderricht 7 februari 2023

Basil PENNINGTON, o.c.s.o., Inwendig gebed. Herontdekken van een oude christelijke manier van bidden. (Engelse titel: Centering Prayer. Renewing an Ancient Christian Prayer Form)

Onderricht op 7 februari 2023

In onze prestatiegerichte maatschappij is er een tendens
om veel menselijke bezigheid te beschouwen als een te realiseren project.
Dat zou ook durven gelden voor het gebed en vooral als men de traditionele lijn van lectio, meditatio, oratio en contemplatio
ziet als een progressieve voortgang waarin contemplatie
dan als hét te realiseren doel voorop gesteld zou kunnen worden. Eenheid met God wordt dan ook een te realiseren ideaal.
Uiteraard willen we allen wel eens
van een diepe ervaring van eenheid met God genieten.
En dus kunnen we deze verwachting heel intens koesteren
als we ons op het pad van spirituele oefeningen en meditatie begeven.
Maar het gevaar dat hier opduikt is
dat we een bepaalde ervaring identificeren met een evolutiestadium en ons mediteren en contemplatief bidden ook zien
als een meer geëvolueerd spiritueel bezig zijn.

Maar geen enkele gebedsvorm is zomaar te linken aan
een bepaalde vorm van vooruitgang in het christelijk leven.
Dat gevaar is des te reëler in onze cultuur
waar mensen meer en meer open staan voor en nood hebben aan een directe ervaring van God.
Hoezeer men dan ook de oude leer van morele vervolmaking afwijst, men denkt nog steeds over spiritualiteit met een ladder voor ogen.
Goed, als men maar beseft dat deze ladder plat ligt en niet opgericht is en wij dus in iedere sequentie van ons leven op alle treden kunnen staan.
Zo kunnen we – door Gods genade – op het ene moment een soort eenheidservaring met God hebben
en op een ander moment geconfronteerd worden met passies en perversies. Dus, we kunnen genieten van contemplatief bidden

terwijl we nog zeer veel behoefte hebben aan zuivering.
Contemplatief gebed identificeren
met een staat van christelijke volmaaktheid is dus uit den boze. Contemplatief gebed is er voor iedereen die God zoekt.
En een ervaring van eenheid met God
dient niet als een einddoel gezien te worden.
Een leven in eenheid met God, dat is eigenlijk het doel!
In een liefdesrelatie heeft ieder ‘experiment’ iets van integraliteit in zich, of zoals men het dan soms uitdrukt: ‘Meer, moet dat niet zijn.’
Beschouwt men dat dan als een niet perfect stadium van liefde
dan kan men nooit in het nu opgaan en genieten van de geschonken genade. Ons gebed kan compleet onvolmaakt zijn, maar het is wel gebed.
En wie gebedsvormen gebruikt om er ervaringen mee te verwerven zal snel ontgoocheld worden en zich afvragen
‘Is dat alles wat meditatie te bieden heeft?,
en op zoek gaan naar andere methoden of het gebed helemaal opgeven. God zoeken en een ervaring van eenheid met God zoeken is niet hetzelfde. In meditatie zoeken we God. Geen ervaringen.

Maar velen zullen toch vragen of we geen zekere vooruitgang kunnen ervaren?
Met zekere aarzeling en vrees mogen we daar ‘ja’ op antwoorden en wijzen op het feit dat het mogelijk is
steeds minder storende gedachten te hebben, dat we er in slagen meer geconcentreerd te zijn
en zelfs een vorm van innerlijke vrede te verwerven. Maar toch: we hoeven voor onszelf niets te zoeken. Ook geen vooruitgang.
En we mogen niet vergeten
dat op de duur God zich met ons zal bemoeien.
En alleen Hij brengt ons tot de ware contemplatie.
We moeten gewoon getrouw dag na dag bidden
en het aan God overlaten als Hij zich wil openbaren.
Dit bidden samen met anderen kunnen doen is eveneens een genade waarbij we bij anderen kunnen zien hoe ze uitgroeien
tot liefdevolle en vredevolle mensen.
Men mag vooruitgang verwachten in ons gebedsleven,
maar deze vooruitgang is niet te zoeken in afwezigheid van gedachten of aanwezigheid van ervaringen tijdens het mediteren.
Nogmaals: als we mediteren verwachten we geen ervaringen. Anders zoeken we iets voor onszelf

en ondermijnen we de ware aard van het gebed: aanwezig zijn in de aanwezigheid van de Aanwezige.

https://www.youtube.com/watch?v=cj8_2UiE- ew&ab_channel=AcapellaProjectSonority