Tekst en onderricht januari 202

OPEN CONTEMPLATIEF HUIS
LEERHUIS VAN DE CONTEMPLATIEVE DIALOOG 2023-2024
MONASTIEKE WIJSHEID VOOR MENSEN VAN DE 21STE EEUW
Inspiratiebron voor een zinvol en gelukkig leven.
23 januari 2024
SERENITEIT, over in vrede zijn met onszelf.
Innerlijke rust – het vermogen om boven onszelf uitgetild te worden door een leven te leven waarbij we God zoeken – maakt de kern uit van het monastieke leven. Stil, trouw, liefdevol en vreedzaam, leren we stukje bij beetje dat het leven in seizoenen verloopt, dat geduld de basis vormt van rijpheid, dat ernstige reflectie een rijkere manier is om in het leven te staan dan voor altijd impulsieve tieners te blijven.
In de monastieke wereld steunen de beslissingen op de onderscheiding vanuit het gebed en niet op de persoonlijke emoties die nu eens dit en dan dat eisen, veranderlijk als de wind. Gelijkheid en de keuze voor de gemeenschap, uitgedrukt in respect en de zorg voor elkaar, vormen de toegangspoorten tot een vredevolle
wereld, tot het werkelijke bestaan van een wereld die in staat is in harmonie te leven, waarbij we mogen rekenen op elkaars steun.
Persoonlijke vrede wordt gecultiveerd door ons erin te oefenen. Ze wordt beleefd door in het leven open te staan voor het leven zelf, door vertrouw vol ontvankelijk te blijven en ons in moeilijke momenten niet af te sluiten. Er bestaan specifieke dimensies van vrede, die afhankelijk van het seizoen zich meer in de ziel verankeren. We zetten ze hier op een rij:
Ten eerste cultiveert het monnikendom de rust in ons. We moeten een brede kijk hebben op het leven. De monnik gelooft erin dat het goede dat nog niet bestaat, komende is, en wel nu al, op dit moment. Dit weten zorgt ervoor dat we onze harten voorbereiden om ontvankelijk te zijn.
Ten tweede vereist eerlijke reflectie over belangrijke thema’s – wat de kern uitmaakt van het monastieke leven – diep nadenken en serieuze analyse. Het is een teken van wijsheid niet op een idee te reageren alvorens er te hebben over nagedacht. Als persoon alles kunnen controleren is niet mogelijk te midden van de maalstroom van veranderingen die de wereld op zijn kop zet. Wanneer een antwoord zich niet duidelijk aandient, dan zal het monastieke hart er in rust en vertrouwen op wachten.
Ten derde is innerlijkheid iets wat ons in het monastieke leven ondersteunt. Ze behoedt ons ervoor dat we ons laten meeslepen in ondoordachte reacties.
Ten slotte is contemplatie – het overstijgen van het aardse om de geest van het leven op het spoor te komen – eenvoudigweg te omvattend om te worden afgezwakt door ons te concentreren op het bijkomstige, het onmiddellijke, het oppervlakkige, het vluchtige. Maar wat zijn de consequenties van dat alles? Het houdt in dat om vrede te bezitten, om een werkelijke monastieke vredestichter te zijn, je niet kan doen alsof. Er is geen tussenpositie mogelijk. In je familie, in de stad, op het werk, overal waar de wereld uitziet naar vrede, waar ze een bewijs wil van vrede en hoopt op vrede, is er maar een mogelijkheid: zelf vrede te worden. In plaats van op vrede te hopen, te treuren omdat ze er niet is, kwaad te zijn op de wereld omdat de vrede ontbreekt, moet je zelf twee dingen doen: vrede brengen en vrede zijn. Het model van de benedictijnse abdijen leeft verder als
een voorbode van de vrede, zowel vanbinnen als vanbuiten, zowel op het persoonlijke vlak als in het publieke forum. Waar abdijen zich vandaag ook bevinden, dit soort grenzeloze vrede is het bewijs van de authenticiteit van hun gerichtheid naar binnen.
Mag in u en mij al een rustige en stille geest het voortouw nemen? Door zowel de eigen buitensporigheden te leren controleren als door anderen te helpen kalmte en vrede in hun leven te brengen, zorgt de monastieke vrede ervoor een centrum te zijn in elke storm die het leven in petto heeft. Het is dat wat de wereld van ieder van ons verwacht.

De relatie tussen publieke en persoonlijk vrede is wezenlijk voor zowel de ontwikkelingen in de wereld als voor de ervaring van persoonlijke eenheid. De oproep tot vrede in de wereld en tot persoonlijke kalmte kenmerkt de monastieke aanwezigheid waar dan ook. Het is duidelijk dat de benedictijnse vrede de rust bewerkstelligt die de stilte en de contemplatieve kalmte in een persoon teweegbrengen. Het contrast met de trommelende,
stampende, lawaai makende leegte van de digitale wereld die het spectrum van de geluidsgolven voor zijn rekening neemt, wordt hierdoor alleen maar groter.
Toen en nu, nu en toen, is er achter alle dagelijkse schema’s en de dienst aan velen, een ontegensprekelijk
facet dat altijd overeind blijft: de noodzaak om in vrede te zijn met onszelf, als we ooit vrede willen brengen aan anderen.
Joan Chittister, Het monastieke hart. 50 stappen naar een contemplatief en zinvol leven, p. 115 - 117 Halewijn.