Tekst en Onderricht 7 januari 2025

Onderricht op 7 januari 2025

Niet gedoemd om egoïst te blijven

Samen stil zijn kan leiden tot de ervaring van de kracht die van stilte uitgaat. De weg van de stilte is eigen aan elke grote religieuze traditie.
Het is een weg die leidt naar menswording,
naar de ontwikkeling van een persoonlijkheid zonder angst en egoïsme. Het is een weg die leidt naar de ervaring van de verrijzenis,
de ervaring van de aanwezigheid van de Verrezene, van de nieuwe mens die in ons is en in ons ontwaakt en opstaat.
Het is het bewustworden van Christus in ons, van de Geest in ons, van het bewustzijn van Christus in ons.
Deze ervaring is niet het gevolg van een denken over God en Christus, noch van het lezen wat anderen over die ervaring te zeggen hebben.
Dit verlicht worden, één worden en ontwaken
is het gevolg van het vanuit geloof betreden en volgen van een weg, deze van het stil aandachtig aanwezig zijn bij de in ons Aanwezige. Het grootste obstakel voor dit aanwezig zijn is innerlijke verstrooiing.

We kunnen die een halt toeroepen door de trouw aan ons gebedswoord. Meditatie is een weg van innerlijke stilte door trouwe eenvoud.
De weg van innerlijke stilte is vervat in een discipline van uiterlijk stil zijn: zwijgen, rustig ademen, onbeweeglijk ontspannen en alert zitten,
zorgen voor een rustige en stille omgeving
en indien nodig het opzoeken van eenzaamheid.
Het ‘hoe’ van mediteren vertellen is even eenvoudig als het mediteren zelf. Het ‘waarom’ legt men beter niet uit,
maar het laat zich gaandeweg ontdekken.
Mediteren bevrijdt ons meer en meer uit materialisme, uit prestatiegerichtheid en consumentisme.
Meditatie bevrijdt ons dan ook van een arbeidsethos waarin arbeid gezien wordt als noodzakelijk
om te kunnen consumeren en genieten en om datgene te kunnen aanschaffen
waarmee we ons een identiteit proberen te verwerven. Maar die identiteit is een massa-identiteit,
die ons vervreemdt van ons ware zelf,

een identiteit die aangeleverd wordt door de systemen van een consumptie- en prestatiemaatschappij
of door psychologische vormen van spiritualiteit
die ons in staat dienen te stellen beter in die systemen te functioneren. Meditatie zet ons op weg om onze wezenlijke identiteit te ontdekken.
Meditatie laat ons ook zien hoe eenvoudig en nederig de weg daarheen is, en niet gericht op winst, productiviteit of efficiëntie.
En meditatie haalt ons ook uit de gerichtheid op onszelf
en dit vooral omdat meditatie dat ‘onszelf’, dat ‘ego’ stil laat worden,
brengt tot een innerlijke en uiterlijke onbeweeglijkheid.
Innerlijk betekent dat het stopzetten van denken, dromen en plannen, van fantaseren en dagdromen, van angstig vooruit denken,
van angstig herinneren.
Bij die cultuur van de stilte voegt zich soms de noodzaak van eenzaamheid, een eenzaamheid die ons echter uit isolement haalt.
Want isolement is de ervaring er niet bij te horen
omdat ik niet zou beantwoorden aan de normen van het systeem, aan de normen van zelfwording die de wereld me oplegt.
Maar in stilte en eenzaamheid,
die een antwoord vormen op de vervreemding die de wereld opdringt, vinden we ons ware zelf terug in eenheid met Christus in ons.

https://www.youtube.com/watch?v=f7-ooHYUghQ


* Inspiratie voor het onderricht wordt in dit werkjaar geput in het werk Laurence FREEMAN,
Sprekende stilte. Over christelijke meditatie, Lannoo, Tielt.