Herwig Arts
ONTMOETING EN VRIENDSCHAP Een goddelijk gebeuren
De spirituele dimensie in intermenselijke relaties.
Het christendom is de godsdienst van de vriendschap.
Herwig Arts sj
28 september 2019
Eigenlijk is het christendom de godsdienst van de vriendschap, en wel in tweevoudig opzicht.
Voor Ignatius en voor Bernardus was het ideaal van de christen,
een vertrouwelijke, ja zelfs vriendschappelijke omgang met God.
God is inderdaad één en al verlangen naar een verbond,
een vereniging of een intieme verbintenis met iedere mens.
Is de Bijbel niet het lange verhaal van het oude en nieuwe ‘verbond’ tussen God en zijn volk?
Maar bovendien is de mens ook geroepen om van zijn medemensen te houden.
brief bisschop Lode Van Hecke
‘Zou dat uur niet aangebroken zijn om eindelijk in de stilte van jouw hart de Vader te aanbidden in geest en waarheid? En dan, door trouw te blijven luisteren, de ervaring op te doen dat “de Vader mensen zoekt die Hem zo aanbidden”? ‘
Hoe kunnen we als christenen deze uitzonderlijke omstandigheden die we vandaag meemaken, beleven?
Beste mensen,
Amper drie weken na de mooie liturgie in de kathedraal waar we met veel luister en een paar duizend mensen gevierd hebben, staan we voor een heel nieuwe situatie waarin we niet meer kunnen samenkomen om te zingen en om te bidden. De omstandigheden verplichten er ons toe. Voor velen van ons een totale verrassing en vooral een onbekende ervaring. Ook al hoorden we over de dramatische situatie in andere landen, toch hadden we het gevoel dat dit voor anderen en voor elders was. Maar nee, virussen hebben geen nationaal gevoel en geen grens houdt ze tegen.
Onze wetenschappers, zorgverleners en politici doen wat ze kunnen om onze bevolking te helpen, te vrijwaren, te beschermen. En als christelijke gemeenschap zijn we solidair. We zijn gewoon medeburgers met alle anderen.
We maken het immers mee zoals iedereen. We ontsnappen er niet aan. Het is tevens een uitnodiging om onze verantwoordelijkheid op te nemen. Hoe kunnen we mensen rondom ons in bescherming nemen, hun ongemakken verlichten, een sprankeltje hoop brengen? Onbetaalbare vriendelijkheid. En, oh, zo belangrijk:
Wie zich bekommert om een vriend in nood toont zijn eerbied voor de Ontzagwekkende (cf. Job 6, 14).
We krijgen nieuwe kansen, want in geen enkele situatie is God afwezig. We moeten waarschijnlijk, meer dan ons lief is, thuisblijven. En wat doen we? Kerkbezoek wordt moeilijker, samen eucharistie vieren tijdelijk onmogelijk. Dan maar ophouden om christen te zijn? Of integendeel de kans waarnemen om wat stiller te worden en te luisteren naar wat God te zeggen heeft in deze beproeving? De vastenperiode is precies een tijd van beproeving.
Onderricht 20 april 2016
Laurence FREEMAN, Goed werk. Hoe meditatie je persoonlijk en professioneel leven verandert, Halewijn, Antwerpen, 2020
Onderricht op 20 april 2021 (vgl. o.c. blz. 107-116)
In de bladzijden van ons leerboek van Laurence Freeman, waaruit we vandaag de inspiratie putten voor ons onderricht, wordt duidelijk gemaakt dat meditatie zorgt voor betere leiders.
Om het ietwat voor iedereen aanvaardbaarder te stellen: mediteren zorgt voor betere vormen van leiderschap.
Ik druk het nogmaals anders uit: wie eindverantwoordelijkheid op zich neemt,
- niet uit ambitie, maar omdat hij deze nu eenmaal ontvangen heeft - zal in het opnemen van die verantwoordelijkheid beter aarden als hij of zij regelmatig, zo niet dagelijks bidt.
Met dit bidden wordt het pure bidden bedoeld, het innerlijke werk van het richten van de aandacht.
Het doel van mediteren is natuurlijk niet een beter leider te worden, maar het is het bereiken van een ingesteldheid
met dewelke ieder werk dat je aanpakt tot een goed werk wordt, ieder werk tot een gebed wordt, of om in het met een zenboeddhistische gedachte uit te drukken, ieder werk een ‘do’, een ‘weg’ wordt waardoor we ons oefenen in bevrijd worden van ons ego of de bevrijding ervan uitleven. De reden waarom dat zo is, is te vinden in hetgeen in ons vorig onderricht aan bod kwam.
Tekst en Onderricht mei 2021
Bron van het onderricht:
Laurence FREEMAN, Goed werk. Hoe meditatie je persoonlijk en professioneel leven verandert, Halewijn, Antwerpen, 2020
Onderricht op 4 mei 2021 (vgl. o.c. blz. 116-125)
In de bladzijden van ons ‘leerboek’
waaruit we ook voor dit onderricht inspiratie putten
toont Freeman verder het verband tussen meditatie en goed leiderschap aan. Vooreerst wijst het er terecht op dat leiderschap betekent:
dienstbaar verantwoordelijkheid voor iets of voor anderen opnemen en dragen.
Nog anders verwoord: dienstbaar zorg dragen voor iets of voor anderen. Het is vanzelfsprekend dat,
om het werk van zorg en verantwoordelijkheid tot een goed werk te maken, we dat werk verrichten met een totale aandacht voor de anderen
en niet met een geest en een hart, met aandacht die op onszelf gericht zijn.
Het is precies het loslaten van de aandacht voor onszelf waarin we ons in het mediteren oefenen.
En dit om des te meer aandachtig aanwezig te zijn bij de andere. Dat is de basishouding van de liefde.
Tekst en Onderricht april 2021
Bron van het onderricht:
Laurence FREEMAN, Goed werk. Hoe meditatie je persoonlijk en professioneel leven verandert, Halewijn, Antwerpen, 2020
Onderricht op 6 april 2021 (vgl. o.c. blz. 102-106)
Waarom lezen over meditatie? Waarom boeken schrijven over meditatie? Waarom onderricht vóór een meditatiebeurt?
LF schrijft:
“Het enige doel van lezen over meditatie of erover praten, is om je te helpen bij de beoefening ervan, om je meditatie te verdiepen of om beter te verstaan waarmee je bezig bent.” We voegen daaraan toe:
om ook problemen bij meditatie beter te begrijpen.
En als er één probleem is waarmee we blijvend geconfronteerd worden dan is het wel verstrooiing of afgeleid worden.
Bedoeld wordt niet zozeer het afgeleid worden door uiterlijke zaken. Een benedictijnerabt vertrouwde me toe dat hij kon mediteren in een drukke stationshal. Het gaat over de vloed van innerlijke activiteiten die Freeman, net zoals Keating, labelt met één begrip: gedachten. Het werk van de meditatie is deze gedachten los te laten, opzij te zetten, ervan bevrijd te worden, hetgeen gebeurt als we slapen. Maar bij meditatie gaat het om een bevrijd worden en toch wakker en alert en bewust zijn. Mediteren is geen kwestie van, zoals bij de slaap of bij sommige narcotica – bewustzijn verdovende middelen – het zelfbewustzijn uit te schakelen, maar wel het zelfbewustzijn dat louter op het ego gericht is.
Dat is de bron van de meeste gedachten.