Onderricht 22 december 2020
STILTE: TIJD EN PLAATS VAN ONTMOETING
Stilte als sleutel tot het ervaren van goddelijke aanwezigheid.
22 december 2020 Anselm Grün
Inleiding:
In mijn bibliotheek staan er 10 boeken van Anselm Grün. In ben er zeker van dat er bij sommigen van jullie thuis meer dan 10 boeken te vinden zijn van deze benedictijnermonnik. Er zijn meer dan 200 boeken van Anselm Grün te verorberen. Ze zijn in 32 talen te lezen. Ook in het Tsjechisch. De directeur van de Tsjechische uitgeverij Karmelitánské Nakladatelství, P. Jan Fatka, stelde Grün voor dat publicist Jan Paulus en redacteur Jaroslav Sebek hem vragen zouden toesturen. Zo kwam het boek Nah und entfernt (Nabij en verwijderd) tot stand. Het werd uit het Duits vertaald door Francis Hijszeler en verscheen in 2004 bij Lannoo, Tielt en Ten Have, Kampen. Titel van deze Nederlandse uitgave: De stille weg. Een ontmoeting. Wellicht verkoopbaarder dan de oorspronkelijke
titel Nabij en verwijderd, maar wel wat ervan ‘verwijderd’. Het vierde
hoofdstuk van dit boek luidt: Ik wil geen veelschrijver worden. Lees even mee:
“Bij de eerste boeken werd ik aangemoedigd door mijn medebroeders. Na het vijfde boek vonden zij echter dat het nu wel genoeg was geweest. Daarna had ik steeds eigen impulsen. Ik had zin om een bepaald thema te behandelen. (…) Ik werd vooral beïnvloed door de geschriften van de vroege monniken. (…)
Kernthema’s zijn voor mij gebed en meditatie, de ervaring van de innerlijke ruimte van de stilte, waarin wij heel zijn en gaaf en waarin God zelf woont. Een ander thema is de omgang met onze gedachten en gevoelens, met onze schaduwkanten, met angsten en behoeften. Genezing is voor mij een belangrijk thema. Waar vind ik genezing voor mijn trauma’s? (…) Dit thema loopt nu al meer dan dertig jaar als een rode draad door mijn theologische en psychologische werk. Nu zou ik verlossing veeleer omschrijven als genezing en bevrijding.”
Stil voor God zitten is de titel van het vijfde hoofdstuk van het boek Nabij en verwijderd (De stille weg dus). Daarmee zijn we ‘nabij’ het thema van onze lezingen van dit werkjaar Stilte: tijd en plaats van ontmoeting. Stilte als sleutel tot het ervaren van goddelijke aanwezigheid. Die aanwezigheid die we ervaren als ‘nabij en verwijderd’.. Aan Anselm Grün wordt er de vraag gesteld: “Hoe kun je met God praten? Wat kun je tegen Hem zeggen en wat niet?” In zijn antwoord lezen we:
“De derde manier is voor mij: zwijgen bij God. Het is echter geen inhoudsloos zwijgen maar ik stel mijn ziel open voor God. Ik zoek evenwel niet naar woorden en vertrouw erop dat ten overstaan van God datgene in mij opkomt wat op dat moment belangrijk is. Dan komt er veel naar boven wat onbewust in mij leeft, en dat leg ik God voor.”
Lezing 22 septmeber 2020
STILTE: TIJD EN PLAATS VAN ONTMOETING
Stilte als sleutel tot het ervaren van goddelijke aanwezigheid.
De smaak van de stilte
Van Benedictus wordt gezegd dat hij woonde bij zichzelf.
Is het niet prachtig als je dit van een mens kunt zeggen?
Krijg je niet meteen zin om zo iemand te ontmoeten?
Deze woorden hebben in mij in ieder geval een verlangen gewekt, toen ik ze hoorde.
Ik wou dit thuis zijn bij mezelf leren, hoezeer het mij ook afschrok.
Sindsdien probeer ik elke dag tijd te maken om in stilte bij mezelf te zijn.
Al is het maar een half uur of tien minuten.
Het is een manier om voeling te krijgen en vooral ook te houden met jezelf en het wezenlijke,
in een maatschappij die aan alle kanten aan ons trekt.
Het vergt moed om in stilte bij jezelf te vertoeven.
Zelfkennis is dé weg naar mildheid, begrip en mededogen
ten opzichte van de mensen met wie we samenleven en werken.