Tekts en onderricht december 2022
Bron van het onderricht:
Basil PENNINGTON, o.c.s.o., Inwendig gebed. Herontdekken van een oude christelijke manier van bidden. (Engelse titel: Centering Prayer. Renewing an Ancient Christian Prayer Form)
Onderricht op 6 december 2022
Basil Pennington stipt een verschil aan
tussen het meditatie-onderricht van John Main
en de Wereldgemeenschap voor Christelijke Meditatie en dat van Centering Prayer en Contemplative Outreach. Uiteraard sluit John Main aan bij de traditie,
die een aanvang nam met de woestijnvaders en Johannes Cassianus.
Maar vervolgens dient opgemerkt te worden
dat de door John Main verspreide methode van de mantra-meditatie ook aansluit bij oosterse technieken die John Main zelf ontdekte tijdens een verblijf in India.
In zijn onderricht dringt hij erop aan
als gebedswoord de mantra ‘maranatha’ te gebruiken.
Dit gebedswoord is volgens Pennington ideaal wat lengte, klank en ritme betreft
en ook laat het zich niet binden
aan affectieve of conceptuele associaties.
John Main benadrukt ook zeer sterk de noodzaak
om deze mantra voortdurend te herhalen tijdens de meditatietijd.
Tekst en onderricht november 2022
Onderricht op 15 november 2022
Verder bouwend op de traditie van contemplatief gebed brengt Centering Prayer twee nieuwigheden aan:
de naam en de wijze waarop de leer gepresenteerd wordt.
Mediteren is extreem eenvoudig
en toch is meditatie niet zomaar geheel vrij
van het gebruik van ‘symbolen’, van menselijke denken, van menselijke gevoelsstroming en van beelden.
Er is in de naam de idee of het beeld van het ‘centrum’.
Het gaat niet om een fysiek te localiseren en voorstelbare plaats. Toch spreken we erover als een plaats van ontmoeting.
En aldus wijst de naam ‘Centering Prayer’ op een geloofsrelatie
die zich in het bidden realiseert en ons aanwezig brengt bij de Aanwezige. Zoals in het anonieme werk ‘De Wolk van Niet-Weten’
zou ook de wolk een werkzaam symbool kunnen zijn, wijzend op de onzichtbaarheid van de Aanwezige.
Toch is dit symbool meer beeldend dan het concept ‘centrum’, een concept dat meer verwant is
met het cirkelsymbool van het Zenboeddhisme. ‘Centrum’ is ook minder beeldend dan ‘hart’,
hetgeen meer fysiek beeldend is en te zeer verwijst naar bepaalde vormen van emotierijke vroomheid.
Onderricht op 1 november 2022
Bron van het onderricht:
Basil PENNINGTON, o.c.s.o., Inwendig gebed. Herontdekken van een oude christelijke manier van bidden. (Engelse titel: Centering Prayer. Renewing an Ancient Christian Prayer Form)
Onderricht op 1 november 2022
Samen en aan de begeleidende hand van Basil Pennington verkennen we verder de traditie van het contemplatieve gebed
en pikken hier en daar weer relevante citaten op uit hun geschriften, citaten die Pennington voor ons geselecteerd heeft.
Een zekere Theofanus de Kluizenaar droeg enorm bij tot de spirituele heropleving in Rusland
en gaf zeer duidelijke en concrete instructies voor het Jezusgebed. Hij stelt dat er twee wegen zijn in het contemplatieve leven:
de weg van het ascetisme en de weg van het contemplatieve gebed, het wenden van het innerlijk naar God,
waarbij God zelf iedere onzuiverheid in het innerlijke wegneemt. Het bidden noemt hij een kunst, een heel eenvoudige kunst: aanwezig zijn met een aandachtig bewustzijn bij God
zonder enig innerlijke beeld of visueel concept en wetend dat God ziet en luistert.
Het is ook belangrijk te beseffen dat God het bidden als gave schenkt.
Onderricht op 20 december 2022
Bron van het onderricht:
Basil PENNINGTON, o.c.s.o., Inwendig gebed. Herontdekken van een oude christelijke manier van bidden. (Engelse titel: Centering Prayer. Renewing an Ancient Christian Prayer Form)
Onderricht op 20 december 2022
Volgens Basil Pennington is het bij de lectio divina niet enkel te doen om teksten uit de Bijbel te lezen
maar om lezend de stem van de Geliefde te beluisteren die nu tot ons spreekt.
Hij biedt ons een mooi fragment aan uit het Hooglied van de Liefde:
5, 2 Ik sliep, maar mijn hart was wakker. Daar hoorde ik mijn geliefde kloppen:
“Doe open, mijn zuster, mijn vriendin, mijn duifje, mijn schoonste. Mijn hoofd is nat van de dauw,
mijn lokken zijn vochtig van de nachtelijke nevels.”
3 “Maar ik heb mijn kleed al uitgetrokken, moet ik mij weer aankleden? Ik heb mijn voeten gewassen, moeten ze weer vuil worden?”
4 Daarop stak mijn lief zijn hand door het klinkgat. Ik kreeg met hem te doen
5 en stond op om de deur te openen voor mijn lief. Mijn handen dropen van mirre,
van mijn vingers vloeide de mirre op de handgrepen van de sluitboom. 6 Ik opende de deur voor mijn lief, maar mijn lief was weg, verdwenen. Ik ging achter hem aan, ik zocht naar hem, maar vond hem niet,
ik riep naar hem, maar er kwam geen antwoord.
Onderricht 4 oktober 2022
Basil PENNINGTON, o.c.s.o., Inwendig gebed. Herontdekken van een oude christelijke manier van bidden. (Engelse titel: Centering Prayer. Renewing an Ancient Christian Prayer Form)
In het vorige onderricht maakten we met Basil Pennington een wandeling naar de bronnen van ons contemplatief bidden en van onze meditatiepraktijk.
Vanaf de bron wandelen we nu doorheen de traditie ervan. Het woord ‘traditie’ is afkomstig van het Latijnse werkwoord tradere, een afkortende samenvoeging van trans dare, hetgeen we kunnen vertalen met ‘overleveren’, ‘doorgeven’.
Vanaf de oorsprong bij de woestijnvaders is onze meditatiepraktijk via veel spirituele meesters voor ons behouden gebleven
en Basil Pennington houdt halt bij enkele meesters die we kunnen beschouwen als mijlpalen
bij het volgen van de stroom van de traditie. Daarbij laat hij deze meesters zelf aan het woord.
We pikken dan ook enkele relevante citaten op uit hun geschriften, citaten die Pennington voor ons geselecteerd heeft.
Evagrius van Pontus (345-399) streefde een zuiver gebed na, waarbij alle gedachten opzij gelaten worden.
Hij schreef in zijn onderricht:
- Streef er niet naar om tijdens de gebedstijd met gelijk welk middel beelden te vormen of wat dan ook te visualiseren.
- Gelukkig is de geest die in de gebedstijd een volmaakte vormloosheid bereikt.
- Gelukkig is de geest die in de gebedstijd vrij is van alle dingen en er van ontdaan is.
- Gelukkig is de geest die in de gebedstijd volledig onbewust is van alle zintuiglijke ervaringen.
Johannes Climacus (579-649),