Open Contemplatief Huis
menu
  • Home
  • Wie zijn wij ?
  • Postbus
  • Links
  • Contact

Kruimelpad

U bevindt zich hier: Home Leerhuis voor Christelijke Meditatie Filokalia. Het innerlijk gebed
  • Leerhuis voor Christelijke Meditatie
    • Uit het onderricht van John Main en Laurence Freeman
    • Inleidingen T. Keating Leven uit Liefde /Open Mind Open Heart
    • God is er al
    • Filokalia. Het innerlijk gebed
    • De weg naar binnen 2019
    • Goed Werk 2000-2021
    • Het pad van inwendig gebed.
    • Christelijke manier van bidden (Pennington)
    • The other side of silence
  • Leerhuis voor Bijbelse Spiritualiteit
  • Leerhuis voor Contemplatieve Dialoog
  • Stille Abdijdagen
  • Stiltedagen aan Zee
  • Boekenplank
  • Homilies en Overwegingen
  • Monasterium Zonnelied
  • Aanverwante activiteiten
  • Bonnevaux
  • Links andere websites

Dagoverweging woensdag 4 oktober

Vrede en alle goeds, Feest H. Franciscus

Column br. Guerric.

 Foto 2 klein br. Guerric met St Bernardus

Het leven van Sint Bernardus van Clairvaux (Feestdag 20 augustus 2023)

Er zijn vele gezichten van de heilige Bernardus. Elke eeuw sinds zijn dood op 20 augustus 1153 heeft zo haar eigen visie op hem. Beurtelings was hij de hervormer, de predikant, de mysticus, de geslepen diplomaat, de kruistochtprediker, de auteur van een literair oeuvre, de kloosterstichter, de schepper van een nieuw ridderschap, de ketterjager, de heilige, de vader van monniken, de scheidsrechter van Europa, de anti-intellectueel, de mariale leraar, de zanger van het mens geworden Woord, en nog veel meer. Dat we met Bernardus met een complexe persoonlijkheid te maken hebben is daarmee wel bewezen. Maar elke visie op hem zegt minstens evenveel over wie naar hem kijkt en over hem spreekt. Martin Luther zag hem bij voorkeur als hervormer en predikant, de jansenisten zagen in hem de strenge asceet, rationele theologen deden hem af als vroomheidsschrijver, de negentiende eeuw hemelde hem op als verzoener van het pauselijk schisma en organisator van de tweede kruistocht. Maar wie was Bernardus werkelijk? Om daarop te antwoorden kunnen we misschien beter de vraag stellen: hoe zag Bernardus zichzelf?



      Uiteraard kunnen we die vraag maar beantwoorden door zijn oeuvre te lezen, vooral dan dat gedeelte dat het meest autobiografisch is, namelijk zijn correspondentie. In niet minder dan 74 van zijn Brieven omschrijft Bernardus zich in de hoofding als: “Bernardus, geroepen tot abt van Clairvaux” (Bernardus, Claraevallis vocatus abbas). Dat besef, door God tot vader van de monastieke gemeenschap in Clairvaux te zijn geroepen, heeft zich sterk in de geest van Bernardus vastgezet en het onderging in de loop van de jaren ook geen significante verandering. Zelfs nadat zijn ster over het Avondland was opgegaan en hij ‘de monnik van Europa’s straten’ was geworden, bleef Bernardus zich in eerste en laatste instantie zien als de abt van Clairvaux. Tot viermaal toe heeft Bernardus ook het bisschopsambt dat hem werd aangeboden, categoriek afgewezen. Vanwaar dat sterke en stabiele identiteitsgevoel? En hoe heeft hij zijn ambt concreet gestalte gegeven?
         
      Bernardus die in het voorjaar van 1115 door Stephanus Harding, de derde abt van Cîteaux, aan het hoofd was geplaatst van een groep monniken – voornamelijk familieleden van hem – om in het graafschap Champagne Clairvaux te stichten, ging die eerste jaren door een diep dal. Zelf was hij amper 24 jaar en van broze gezondheid. De plaats waar ze neerstreken was een bosrijk gebied zonder enige behuizing en de armoede en honger weken niet van hun zijde. Bovendien ontstond er tussen de jonge abt en zijn broeders een misverstand, gebaseerd op een taalbarrière. Bernardus’ spreken was zo verheven dat zijn toehoorders hem niet verstonden. Zijn biograaf schrijft zelfs dat Bernardus schrik verwekte bij haast alle mensen die hij moest besturen of met wie hij moest omgaan. De honger en de mentale kortsluiting stortten Bernardus in een crisis. Slechts drie jaar na de stichting moest hij op dringend verzoek van zijn vriend, bisschop Willem van Champeaux, weggehaald worden uit zijn gemeenschap om aan de rand van het abdijdomein in een annex een sabbatical te ondergaan en er aan te sterken. Deze eerste crisis heeft Bernardus en zijn gemeenschap echter niet van elkaar vervreemd maar juist dichter bij elkaar gebracht. “Nadat Bernardus een beetje geleerd had om met mensen om te gaan, als mens te handelen en de menselijke realiteiten te aanvaarden”, schrijft zijn biograaf laconiek, “begon hij met en tussen zijn broeders te genieten van de vruchten van zijn bekering.” Bernardus wordt een humanist en zal voortaan expert worden in menselijkheid.
      Bernardus’ pastorale houding jegens zijn monniken werd getekend door barmhartigheid. ‘Nooit bleef zijn vaderlijke schoot voor hen gesloten’, getuigt hij in een van zijn brieven (Ep 79,2). Voor Bernardus is deze houding van barmhartigheid zo onweerstaanbaar dat, zo bekent hij, als zij een zonde zou zijn, hij niet zou kunnen weerstaan haar te begaan (Ep 70). Het Exordium Magnum stipt in dat verband aan dat zelfs Judas, mocht die als monnik in Clairvaux zou zijn ingetreden, bij Bernardus barmhartigheid zou hebben gevonden en vergiffenis bij God. De abt leerde ook die broeders te verdragen die hem om futiliteiten lastigvielen. Maar de broeders leerden ook hun abt te verdragen. Bernardus kende zichzelf en had weet van zijn hebbelijkheden. In een autobiografische notitie vat hij ze bondig samen met ‘droefheid, woede en ongeduld’ (SCt 30,7). Psychologisch slingerde hij soms tussen kleinmoedigheid en impulsiviteit. Hij verheelt niet de ferme aanvaring die hij op een dag beleefde met zijn broer Bartholomeus, die hij in een vlaag van woede het klooster had uitgejaagd. De broeders zijn het er niet mee eens en laten dat hun abt duidelijk weten. Bernardus moest zijn medebroeders vaak om vergeving te vragen, omdat hij hen met zijn bekende ironie (Ep 88,4) had gekwetst, of omdat hij te snel tussenbeide kwam “met die overhaasting die hem eigen was”. (Ep 290, 269, 274)
      
    Maar Bernardus was vooral vervuld van liefde voor zijn broeders, die hij “de vreugde van zijn hart en de helft van zijn ziel” noemde (Ep 1,11). Het vermogen om lief te hebben was hem volgens Godfried van Auxerre, zijn secretaris die lang met hem samenleefde, al van jongs af eigen. Dat vermogen investeerde hij ten volle in zijn herderlijk dienstwerk. Tien jaar na zijn dood getuigt Godfried over de manier waarop Bernardus zijn taak als abt opvatte:
“Het is nauwelijks te geloven met hoeveel zorg hij erover waakte dat niemand terneergeslagen werd door droefheid of sombere gedachten. Omdat hij ieder van binnenuit kende, raadde hij makkelijk iemands verdriet. Met hoeveel goedheid droeg hij er zorg voor dat niemand overstelpt raakte met werk, noch verslapte door een teveel aan rust. Als men het zo zou mogen zeggen, woog hij met tedere liefde de slaap van elke broeder. Door een soort van goddelijke ingeving kende hij de krachten, de ziel en de maag van elkeen. Uit liefde tot Jezus Christus maakte hij zich waarlijk tot dienaar van allen.”

Niemand onder de honderden monniken van Clairvaux voelde zich uitgesloten van de liefde van deze vader. De bron van Bernardus’ affectief welbevinden, van zijn emotioneel en affectief evenwicht, lag nergens ander dan in Clairvaux, in het samenleven met zijn broeders. Hij heeft er zich daarom nooit van willen distantiëren. ‘Waar je genegenheid naar uitgaat, daar is je ziel’, noteert hij in een brief (Ep 506). En is roeping iets anders dan je ziel volgen, waarin je Gods stem beluistert? Bernardus’ roeping en zijn identiteitsgevoel waren volkomen één met zijn dienstwerk als vader van de gemeenschap van Clairvaux. Dat was zijn vreugde en zijn liefde en daarin betoonde hij zich heilig.  
                   
 Br. Guerric ocso     Abdij van Prébenoît
1



Lees meer...


 

De stille revolutie

vlinderuitcocon

 

 

 

 
   Alle bgrenzingen overstijgen

  Uit de woorden en de daden van Jezus weten we dat God helemaal naar ons toegewend is in Jezus en in onze meditatie. En als we de meditatie werkelijk ernstig nemen en er de fundamentele as van ons leven van maken, keren we ons in Jezus geheel tot God. Dat is precies meditatie: ons leven omdraaien zodat het helemaal gericht staat op het bewustzijn van Jezus. Dat is het eeuwige leven ingaan. Het verbazingwekkende van het evangelie is dat het onze bestemming is om hierin vandaag binnen te gaan, als we maar willen luisteren, als we ons maar willen omkeren, als we de woorden van Jezus maar ernstig willen nemen. Dan begrijpen we onze wonderlijke bestemming.

Lees meer...

Ter inspiratie

 

Nieuwe wegen … op weg naar een nieuw tijdperk!


‘Het is niet erg realistisch te verwachten dat de meerderheid van de nones binnen de huidige (geestelijke en institutionele) grenzen van de kerk een permanent thuis zal vinden. Maar centra van een open christendom, die vooral meditatiecursussen aanbieden, kunnen deze grenzen wel verleggen.’
‘Christenen die de moed hebben de huidige mentale en institutionele grenzen van de traditionele kerken te overschrijden en er, naar het voorbeeld van de heilige Paulus, in slagen voor allen alles te zijn en als zoekers met de zoekers nieuwe wegen inslaan, zullen daarmee waarschijnlijk de meest waardevolle dienst bewijzen aan de geloofwaardigheid en de vitaliteit van het geloof.’
De namiddag van het christendom
OP WEG NAAR EEN NIEUW TIJDPERK (blz.193)
(Kok Boekencentrum. Nl Utrecht)
Tomá? Halík (Praag, 1 juni 1948) Tsjechisch rooms-katholieke priester, filosoof en theoloog.


Lees meer...

Quote


bt.orval

 

 

‘Het verlangen naar het absolute ontwaakt in de individuele mens met een verschillende intensiteit, op een verschillende leeftijd, in verschillende omstandigheden;
het komt ook op verschillende manieren en in verschillende vormen tot hen.’‘

 

 

 

Een ervaring

 

Afbeelding1 In rust en stilte de diepere laag van het leven zoeken!
 
Terug thuis met een warm hart denk ik terug aan de abdij van Orval.
Wat was het daar heerlijk te vertoeven.
De rust voelde als thuiskomen na 7 jaren van geluk en veel verdriet!
Wat heb ik lieve en warme mensen tegengekomen, die ook de diepere laag van het leven zochten!
Rust en stilte geeft tijd om na te denken.
En effen jezelf te ontmoeten waar je tegenaan loopt en probeert ervan los te komen. Bij mij was het vooral de controle los te laten.
Veel opgestoken van de woorden van priester Dirk die de bijbel analyseert en er zijn woorden aan brengt.
Liefde, stilte, natuur, genieten van kleine dingen heb ik  allemaal beleefd tijdens de dagen in Orval!
Dankjewel dat mijn zus en ik erbij mochten zijn.
Als God het belieft wil ik volgend jaar er terug bij zijn.
Liefs
Shirley 
Een jonge deelneemster.
Stille abdijdagen Orval mei 2023

meer getuigenissen:klik hier

Lees meer...

franciscus

 paus FRANCISCUS

 Een contemplatieve levensstijl.

Christelijke spiritualiteit stelt een andere opvatting van levenskwaliteit voor en moedigt een profetische en contemplatieve levensstijl aan van diep genot vrij van de consumptiedrang.
Paus Franciscus

 



 

 

 

 

 

 

 










 






 

Lees meer...

Onderricht 19 juni 2018


Bron: Alla SELAWRY, Filokalia. Het innerlijk gebed, Ankh-Hermes, Deventer.

De uiteindelijke vrucht van het innerlijk gebed,
van het contemplatieve gebed, van meditatie,
is het ontstaan van de ‘innerlijke mens  van het hart’,
de mens die verborgen leeft in Christus,
ook, de mens in wie Christus verborgen mag leven,
de mens die leeft in eenheid met Christus.
Het is een begenadigde toestand.
Laten we hier er nog even aan herinneringen dat Keating noteert
dat die begenadigde mens zich niet altijd bewust is van die begenadiging,
dat God de heiligheid van zijn heiligen
vooral voor de heiligen zelf verborgen houdt.
Die begenadigde toestand uit zich in het denken, spreken en handelen,
dat liefdevol, vredevol en vreugdevol is
en verder gekenmerkt door een grote vrijheid en moed.
Het denken, spreken en handelen wordt niet meer geleid
door het angstige en begerige ik-gerichte denken.
Er is innerlijke rust en vrede, wijsheid en inzicht,
een grote graad van zelfbeheersing en verdraagzaamheid,
er is deemoed en nederigheid
en de voortdurende gerichtheid op inkeer, bekering, goedheid en gebed,
en een verlangen naar stilte,
een verlangen dat geen teken is van een drang tot wereldvlucht,
maar tot meer leven in plaats van geleefd worden.
In dit begenadigd bestaan is bidden geen kwestie meer van denken,
van vroom nadenken en bezinnen, van woordformuleringen,
van zoeken naar passende, eigentijdse, goed klinkende zinnen,
maar een kwestie van het hart, van een bewustzijn van aanwezigheid,
van een verlangen ook van aanwezig zijn bij God, niet alleen bij God
omdat die me innerlijke rust en comfort dient te verstrekken,
maar een innerlijk aanwezig zijn met God,
een aanwezigheid die zich ook zal vertalen in de wijze
waarop men bij mensen aanwezig is: met God.

Lees meer...

Onderricht 15 mei


Bron: Alla SELAWRY, Filokalia. Het innerlijk gebed, Ankh-Hermes, Deventer.

We zetten de verkenning van de vruchten van een volgehouden
meditatief en contemplatief gebed verder.
In de opsomming daarvan vermeldt de Filokalia “vertrouwen en blijde smart”.
Onder vertrouwen als vrucht kan gerust begrepen worden:
het groeien van een innerlijk zelfvertrouwen
vanuit een weten, een bewustzijn van bemind en aanvaard zijn.
Het is gewoon al een duidelijk menselijk psychologisch gegeven,
een gegeven uit de ontwikkelingspsychologie van een kind:
zelfvertrouwen bij kinderen komt tot ontwikkeling
vanuit een ervaring en een bewust worden door die ervaring
van bemind, aanvaard en geborgen zijn,
van een bemind en aanvaard zijn zoals men is
en niet omdat men beantwoordt aan reële of denkbeeldige verwachtingen.

Lees meer...

Tekst en onderricht april 2018

Onderricht op 17 april 2018
Bron: Alla SELAWRY, Filokalia. Het innerlijk gebed, Ankh-Hermes, Deventer.

Al wie het spirituele pad wil betreden,
al wie in eenheid met God en met zichzelf
liefdevol, vredevol en vreugdevol door het leven wil gaan,
die heeft – zo leert de F - een ‘innerlijke strijd’ te leveren.
Wij hebben het over
het loslaten van alle onware en alle ondoelmatige gedachten
en het leren voorbijgaan aan emoties.

Lees meer...

Onderricht 1 mei 2018


Bron: Alla SELAWRY, Filokalia. Het innerlijk gebed, Ankh-Hermes, Deventer.

Hoewel we in het mediteren zelf geen aandacht besteden
noch aan ervaringen noch aan effecten van ons mediteren
en ook geen meditatietijd ingaan om ervaringen te hebben
of om de effecten van het mediteren te ervaren,
toch besteedt de Filokalia meerdere bladzijden aan wat ze
‘de vruchten van het gebed’ noemt.
Een volgehouden meditatiepraktijk
levert een groeiend vermogen tot aandacht op
en dit niet alleen een aandacht die tijdens het mediteren aanwezig moet zijn,
maar ook een aandacht in het luisteren naar mensen.
Het is die aandacht waarvan Simonne Weil beweerde
dat ze in haar hoogste vorm gebed is
en dat het bevorderen van het vermogen ertoe
het eigenlijke doel van alle onderwijs dient te zijn.

Lees meer...

Onderricht 7 november 2017


Bron: Alla SELAWRY, Filokalia. Het innerlijk gebed, Ankh-Hermes, Deventer.

‘Meditatie’ heet in de Filokalia ‘het geestelijke gebed’, of ‘het innerlijke gebed’,
of ook wel ‘het gebed van het hart’.
Het onderricht van de Filokalia wijst erop dat dit gebed universeel is
en het als gemeenschappelijke kenmerk in alle tradities
het rustig en aandachtig op het ritme van de ademhaling herhalen
van een mantra of een gebedswoord bevat.
Dit gebed is een uitdrukking van het verlangen naar eenheid en harmonie.
Eenheid en harmonie met zichzelf,
met de medemens, met de natuur, met al wat leeft.
In gelovige en zeker ook in de christelijke traditie
is het ook een uiting van verlangen naar eenheid met God.
Het is evenzeer een inoefenen en een beleven van de verlangde eenheid.
De inoefening en de beleving van die eenheid is gelegen
in het aandachtig herhalen van de mantra
waardoor we alles wat ons uit de eenheid wegvoert leren loslaten:
gedachten, beelden, emoties, fantasieën, plannenmakerij....

Lees meer...

Copyright @2014 Open Contemplatief Huis

Back to top