Tekst en Onderricht op 18 maart 2025
Onderricht op 18 maart 2025
Veel mensen zoeken geluk in tevredenheid en in goed gevoel.
Ook ‘bevrediging’ situeert zich in dit betekenisveld.
Niet alleen bevrediging van de behoefte aan voedsel en warmte, niet alleen seksuele bevrediging,
maar ook een antwoord op de behoefte aan aandacht en bevestiging. Uiteraard zijn al deze behoeften uitingen en elementen van ons ego en dit houdt nu absoluut geen moreel oordeel in.
De tijd en de energie en de creativiteit, die aan het tegemoet komen van deze behoeften besteed worden, alsook de wijze waarop,
zijn niet alleen cultureel bepaald, maar krijgen ook een eigen invulling afhankelijk van de groeistadia van de persoonlijkheid.
In ieder geval: het behoeftige ik blijft ons nabij,
maar bij sommigen kan het zich minder manifesteren, of minder direct, minder opdringerig en ‘beleefder’.
François Varillon schreef in zijn boek God is nederigheid, dat nederigheid als de afwezigheid van je ‘ik’ betrachten meestal afwezigheid van nederigheid is
en dat het ‘ik’ niet zomaar hoeft weggecijferd te worden, alleen moeten we er voor zorgen dat het minder opvalt en als het opvalt minder pedant en ‘hatelijk’.
We leren onze behoeften steeds weer te integreren
in ieder opeenvolgend stadium van onze ontwikkeling, waarbij we onszelf met onze behoeften leren kennen,
en waarbij we ook behoeften leren kennen, aanvaarden en … loslaten.
Zo worden we minder op onze behoeften gericht, worden we minder op ons behoeftige ik gericht, en kunnen we liefdevoller worden.
Meditatie kan ons bij dat loslaten helpen
en ook in het richten van onze aandacht weg van ons behoeftige ego.
Behalve als dat loslaten zelf een ‘behoefte’ en ‘verlangen’ wordt
en we meditatie als een therapie gaan beschouwen die ons daarbij moet helpen.
In de meditatie zelf leren we bovendien afstand doen van elk verlangen.
Misschien kan er dan ooit een gelukservaring optreden waarbij het geluk niet afhangt van wat ik hier-en-nu verlang
en de ervaring ervan niet bepaald wordt door wat ik hier-en-nu krijg en ervaar.
Dat is weliswaar tegengesteld aan de menselijke ingesteldheid
en tegengesteld aan wat de wereld, dat een collectief ego is, voorhoudt: geluk hangt af van het realiseren van wat het ego wil, liefst hier-en-nu.
Verlangens en noden maken ons echter alleen maar ongelukkig en de leer van Boeddha, dat verlangen bron is van lijden,
bevat uiteraard waarheid, vooral als het gaat over alle ik-verlangens.
Maar echte religie is geen antwoord op alle verlangens
en spiritualiteit is niet het zoeken naar zo’n antwoord.
God is niet diegene die al onze menselijke verlangens vervult, zelfs niet mijn ik-verlangen naar God,
want het in dit verlangen verschijnende beeld van God is meer dan waarschijnlijk God niet.
In meditatie verlangen we ook niet zozeer naar God, maar verbinden we ons met Hem
door alle verlangens en beelden los te laten, door onze aandacht op Hem te richten
en niet op ons verlangen of het verlangende ik
en zeker ook niet op alle gedachten en beelden en verbeeldingen
die zo’n verlangen met zich kan meebrengen.
We ontdekken dat geluk niet alleen veel meer is dan bevrediging, maar eigenlijk wel eens gewoon de ervaring van puur aanwezig zijn zou kunnen betekenen.
https://www.youtube.com/watch?v=0uF- dyA6d9U&list=PLfimnwaZdumhXf1v6hWKRxM5zk0CMfdUh&index=8
* Inspiratie voor het onderricht wordt in dit werkjaar geput in het werk Laurence FREEMAN,
Sprekende stilte. Over christelijke meditatie, Lannoo, Tielt.