Onderricht 5 februari 2019
Bron: Thomas KEATING, Leven uit liefde. Het pad naar christelijke contemplatie, Kok-Utrecht, 2017, blz. 123-142
De contemplatieve weg (Frans Jalicz)
of Het pad naar christelijke contemplatie (Thomas Keating)
is een weg, een pad dat naar de woestijn, naar de eenzaamheid voert,
weg van de massa en naar het ‘bolwerk van de demonen’.
Het is geen wereldvlucht,
maar een strijd tegen de demonen, de machten van de wereld,
die zich in mij bevinden en mij beheersen, meer dan ik kan vermoeden.
Dat besef ik pas zeer goed in de eenzaamheid, in de stilte.
Ook Laurence Freeman zegt in zijn boek Sprekende stilte
dat de eerste stap op het spirituele pad
de stap is die ons wegleidt van de massa, het collectieve ego.
Dat houdt ook het loslaten in van de vereenzelviging met onze cultuur,
met de waardensystemen van onze eigen groep,
met de sociale en culturele verwachtingen, stereotypen en mentaliteiten.
Dit betekent zo min of meer een ontkenning van en een verzet
tegen de geluksprogramma’s die de wereld me opdringt,
hetgeen men zegt dat ik nodig heb en ik moet doen om gelukkig te zijn.
Die kunnen zelfs ook gelegen zijn in de motivatie om aan de weg te beginnen.
Onderricht 15 januari 2019
Bron: Thomas KEATING, Leven uit liefde. Het pad naar christelijke contemplatie, Kok-Utrecht, 2017, blz. 109-122
Vele mensen beginnen een nieuw jaar met goede voornemens,
voornemens die hen met veel enthousiasme vervullen.
Die voornemens zijn als het ware goddelijke ingevingen,
en aan de waarheid en de degelijkheid ervan wordt niet getwijfeld.
Dat ze die voornemens zullen waarmaken lijkt hen vanzelfsprekend.
Ze popelen om ermee te beginnen.
En we weten dat nieuwe mesjes goed snijden.
Er is ook het gevoel van ‘wittebroodsweken’
en er bestaat een lied met daarin de woorden ‘het vuur van het begin’.
Maar reeds bij de woestijnvaders was er een wijsheid
die gegroeid was uit de ervaring dat, zoals Jezus Sirach noteert,
wie de Heer wil dienen, zich moet voorbereiden op beproevingen.
Keating beschrijft adequaat waar het over gaat.
Onderricht 18 december 2018
Bron: Thomas KEATING, Leven uit liefde. Het pad naar christelijke contemplatie, Kok-Utrecht, 2017, blz. 96-108
Keating biedt ons een werkbare definitie van het oude begrip ‘erfzonde’.
Het is de universele ervaring van het indringend gevoel van vervreemding
van God, van andere mensen en van ons ware ik.
Het is de universele ervaring van opgezadeld zitten met een onecht ik,
met een zelfbewustzijn waarin het ontbreekt aan de ervaring van eenheid
met God, met mensen en met mezelf.
In dat zelfbewustzijn steekt de confrontatie met onvolledigheid, verdeeldheid, isolatie en ook wel met een onbestemd schuldgevoel, nl.,
het gevoel tekort te schieten in de realisering van de zin van ons bestaan.
Die confrontatie leidt tot een honger naar genot, bezit en macht,
naar het terugvallen op de op onszelf gerichte levenshoudingen,
naar de constatatie van de schade
die deze houdingen aan onszelf en anderen veroorzaken,
zovele methodes om ons toch maar goed te voelen.
Onderricht 6 december 2018
Bron: Thomas KEATING, Leven uit liefde. Het pad naar christelijke contemplatie, Kok-Utrecht, 2017, blz. 75-83
Onze emoties en onze behoeften
verworden tot emotionele geluksprogramma’s
omdat we niet in eenheid met onze ware wezen leven,
omdat we geen ervaring hebben met en niet bewust zijn van
Gods aanwezigheid.
Bewust worden van Gods aanwezigheid en in eenheid daarmee leren leven
kunnen we als we in onze levensloop leren instemmen
met vier fundamentele gegevens, met vier fundamentele waarheden.
Keating put hierover wijsheid in wat hij een ‘heldere uiteenzetting’
van, de in 2013 overleden Amerikaanse priester-theoloog John S. Dunne noemt.
Onderricht 28 november 2018
Bron: Thomas KEATING, Leven uit liefde. Het pad naar christelijke contemplatie, Kok-Utrecht, 2017, blz. 66-74.
Het is duidelijk dat we heel wat sociologische en relationele problemen
zouden oplossen, indien we mensen zouden kunnen bevrijden van angst.
Angst is het meest nefaste gevoel dat alle gevoelens perverteert
en alle relaties onmogelijk maakt of vernietigt.
Zowel de relaties tussen mensen onderling als de relatie met God.
Want angst genereert een defensieve houding
en deze op haar beurt zorgt voor een streven naar macht om te controleren
en naar afstand om controle en overzicht te hebben.
‘Godvrezendheid’ is geen angst, en als Bijbelse theologische term
is die synoniem van geloven en een gelovige ingesteldheid.
onderricht 20 november 2018
Bron: Thomas KEATING, Leven uit liefde. Het pad naar christelijke contemplatie, Kok-Utrecht, 2017, blz. 66-74.
Het is duidelijk dat we heel wat sociologische en relationele problemen
zouden oplossen, indien we mensen zouden kunnen bevrijden van angst.
Angst is het meest nefaste gevoel dat alle gevoelens perverteert
en alle relaties onmogelijk maakt of vernietigt.
Zowel de relaties tussen mensen onderling als de relatie met God.
Want angst genereert een defensieve houding
en deze op haar beurt zorgt voor een streven naar macht om te controleren
en naar afstand om controle en overzicht te hebben.
‘Godvrezendheid’ is geen angst, en als Bijbelse theologische term
is die synoniem van geloven en een gelovige ingesteldheid.
Maar op zijn beurt is het woord ‘vertrouwen’ synoniem van ‘geloven’.
Vertrouwen is het tegenovergestelde van angst
en maakt een einde aan controlerende afstandelijkheid
en controlerend machtsstreven.
Vertrouwen creëert integendeel verlangen naar nabijheid
en kan het initiatief toe-vertrouwen aan de andere,
in wie men gelooft en vertrouwen stelt.
Onderricht 6 november 2018
Bron: Thomas KEATING, Leven uit liefde. Het pad naar christelijke contemplatie, Kok-Utrecht, 2017, blz. 57-65.
Ik ben begonnen aan een herlezen van het boek van
Dirk DE WACHTER, Borderline times. Het einde van de normaliteit.
In het boek, dat tussen 2012 en 2014 in minder dan twee jaar tijd
twintig herdrukken kende, wordt de stelling gehuldigd dat,
indien je op onze maatschappij de symptomen van borderline legt,
je deze nu gerust als een borderline-cultuur kunt aanduiden.
Als eerste fenomeen daarvan bespreekt Dirk De Wachter
een gevolg van de drang naar persoonlijke vrijheid en individualisatie:
de verlatingsangst.
Die is er omdat het ego naast een verlangen naar ongebondenheid en vrijheid
ook behoefte heeft aan geborgenheid en veiligheid,
aan identiteit en zekerheid.
0nderricht 18 september 2018
Bron: Thomas KEATING, Leven uit liefde. Het pad naar christelijke contemplatie, Kok-Utrecht, 2017, blz. 29-36.
In het vorige onderricht wezen we er met Thomas Keating op
dat twee zaken erg hinderend zijn voor de groei en de voortgang
op onze spirituele reis op weg naar eenwording met Christus:
de onwetendheid over wie we werkelijk zijn,
dus over een identiteit die dieper is dan deze waarvan we ons bewust zijn
én de onwetendheid met betrekking tot ons onechte ik,
de onwetendheid over onze onbewuste motieven in ons spreken en handelen.
Onderricht 17 oktober 2017
Bron: Thomas KEATING, The Human Condition. Contemplation and Transformation, Paulist Press, New York
We zijn in het onderricht deze avond aangekomen bij de laatste bladzijden van het werk van Thomas Keating The Human Condition. Contemplation and Transformation en dus aan het laatste deel van het hoofdstuk Contemplation and the Divine Therapy.
Het vorige onderricht eindigden we met het inzicht dat
mediteren altijd iets inhoudt van het vernederend loslaten van het ik,
het ik dat zijn rol speelt en zich daar goed bij voelt,
ook al is die rol een spiritueel georiënteerd leven.
Vooral dan lijkt loslaten van het ik heel essentieel.
Maar de wijze waarop ik het inzicht zo even formuleerde
dient gecorrigeerd te worden.
Ik had het over het vernederend loslaten van het ik,
maar evengoed en misschien beter kan gesteld worden dat het gaat om
het vernederd loslaten van het ik,
nl. dat mijn spiritueel pad me in een vernederende situatie gebracht heeft.
Keating zegt dat God ons in die situatie brengt als we er klaar voor zijn.
Onderricht 19 september 2017
Bron: Thomas KEATING, The Human Condition. Contemplation and Transformation, Paulist Press, New York
Het hoofdstuk waar we vanavond het onderricht uit putten heet:
Contemplation and the Divine Therapy.
Bij het woord ‘therapie’ of genezing gaan er bij velen bellen rinkelen.
Religieuze devoties in godsdiensten droegen bij velen en dragen nog bij velen
de hoop op genezing, fysisch zowel als psychisch.
En veel spiritualiteit zonder godsdienst – zoals Christopher Jamison dat heet –
dient bij velen nu hetzelfde doel, namelijk,
een psychologisch welzijn waarvan vermoed wordt
dat het ook fysisch welzijn meebrengt, je in alle opzichten beter voelen
waardoor je ook beter sociaal gaat functioneren.
Keating heeft uiteraard weet
van de therapeutische en recreatieve kracht van de stilte:
Even from a purely human perspective,
everybody needs some solitude and silence in daily life,
just to be human and creative about the way one lives.
En hij heeft ook weet van de therapeutische effecten van meditatie:
As a result, not only is the mind quiet and at rest
from the ordinary concerns of daily life,
but the body also begins to rest, a rest that is deeper than sleep.