Antoon Vergote
27 juni 2017
Antoon VERGOTE, De Heer je God liefhebben. Het eigene van het Christendom
God liefhebben is ook deelnemen aan Gods liefde
die zich aan de mens wil meedelen en zijn vreugde, zijn kracht en vrede wil zijn.
Echter willen dat de liefde tot God en de naastenliefde gratuit zijn,
absoluut zuiver, zonder verlangen, dat is eenvoudigweg het verschil tussen God en mens miskennen.
De liefde van een mens tot God is zuiver voor zover zij, geënt op de verlangens,
deze omvormt en bekeert, zodat de mens aan Jezus Christus zeggen kan: uw God zal ook mijn God zijn.
Die liefde is ook verlangen, verlangen om God lief te hebben,
een verlangen dat God zelf opwekt in de mens die zich voor Hem openstelt.
Die liefde realiseert zich ook door de verandering van de natuurlijke verlangens,
een verandering die God bewerkt en waarop de mens stap voor stap ingaat.
Edith van den Goorbergh, Theo Zweerman
23 mei 2017
Edith van den GOORBERGH en Theo ZWEERMAN, Franciscus van Assisi. Over zijn evangelische bezieling en de betekenis ervan voor deze tijd
“Gelukkig de vredestichters, want zij zullen kinderen van God genoemd worden”. Een dienaar van God kan niet weten hoeveel geduld en nederigheid hij in zich heeft, zolang aan zijn wensen voldaan wordt. Maar wanneer de tijd komt dat zij die aan zijn wensen zouden moeten voldoen, hem het tegendeel aandoen, zoveel geduld en nederigheid als hij dan heeft, zoveel heeft hij en meer niet.’ (Vermaning 13)
Kenmerkend voor het geestelijke leiderschap van Franciscus
is de nadruk die hij op echtheid van het gedrag legt.
Telkens weer klinkt in zijn wijsheidsspreuken de vraag door,
of de gesteltenis die mensen in hun vroom gedrag schijnen te manifesteren wel echt is.
Beantwoordt het aan hun innerlijke werkelijkheid? (…)
Geconfronteerd met religieuze gedragingen ontmaskert hij
wat niet méér is dan schone schijn, voorspiegeling of namaak.
Deze kritische zin en dit verlangen naar eerlijkheid heeft in een bepaald opzicht iets heel moderns. Franciscus staat echter terzijde van de moderne mentaliteit, voorzover daarin de kritische zin ontaardt
Dorothee Sölle
25 april 2017
Dorothee SÖLLE, Mystiek en verzet
“Wat wij nodig hebben is dat we ons prepareren, ons scholen in bidden, om andere verlangens te koesteren dan de gebruikelijke.”
Het mystieke één worden is dus nooit een onverliesbaar bezit.
Wat in de mystieke eenwording werkelijk gebeurt is niet een nieuw zicht op God,
maar een andere relatie tot de wereld – een relatie die de ogen van God heeft geleend.
Het is een wisseling die ontstaat uit het één zijn met alle leven.
God is geen privé aangelegenheid voor enkelen
die voldoende naïef aangelegd zijn of geluk hebben gehad. (…)
Wat gebeurt er werkelijk in de eenwording van de ziel met God – aan bevrijding, aan heling?
Het is een oefenen in de wijze van zien zoals God ziet,
het is de waarneming van het kleine, van het onbeduidende,
het luisteren naar het jammeren van Gods kinderen, die in Egypte in slavernij zijn.
God roept de ziel op om de eigen oren en ogen weg te geven
en zich Gods oren en ogen te laten schenken.
Alleen wie met andere oren hoort, kan spreken met de mond van God.
God ziet datgene wat gewoonlijk onzichtbaar gemaakt wordt en geen rol speelt.
Hernri Nouwen, (zie ook voorbije lezingen 2015-2016)
28 maart 2017
Henri NOUWEN, Nederigheid en dienstbaarheid. Het neerwaartse pad van Christus
De basis van alle dienstbaarheid is de ervaring
dat God ons onbegrensd en grenzeloos aanvaardt als zijn geliefde kinderen,
een aanvaarding zo volledig, zo allesomvattend,
dat wij daardoor bevrijd worden van ons dwangmatig verlangen
om te worden gezien, geprezen en bewonderd.
Die ervaring maakt ons vrij om Christus te volgen op het pad van de dienstbaarheid.
Dit weten, dat we aanvaard worden door God, bevrijdt ons van ons behoeftige zelf
en creëert daardoor nieuwe ruimte,
waarin we belangeloos aandacht kunnen geven aan anderen.
Die nieuwe vrijheid stelt ons in staat om, vrij van dwangmatig handelen,
de wereld open en actief tegemoet te treden,
zelfs als we worden uitgelachen of afgewezen,
zelfs als onze woorden en daden uiteindelijk leiden tot onze dood.
André LOUF
28 februari 2017
André LOUF, Inspelen op genade. Over God-zoeken
“Is voor ons vandaag ook niet een vroomheid mogelijk die weinig of niets uit te staan heeft met het handelen van de Geest in ons… en waarop de genade dan ook weinig vat heeft.”
Diep in ons is een liefdeband, waarvan de band
die we vroeger mochten ontdekken met vader en moeder slechts een teken was.
Een band met de Vader, in de Zoon en door de Geest.
Want de Geest is het die ons voorstamelt: “Abba, Vader” (Rom. 8, 15).
Hetzelfde woord, dat ons eerste woord was als mensenkind,
stamelen we nu weer uit, over de stilte heen, die nu slechts volheid van liefde is.
Nu ontstaat er een wisselspel tussen de stilzwijgendheid, die we ons van buitenaf opleggen,
en de innerlijke stilte, of inkeer, waarvan we nu beginnen te vermoeden
dat ze diep in ons een onuitsprekelijk gebeuren is.
Met dit spel zijn we niet onmiddellijk klaar.
Clive Staples LEWIS
24 januari 2017
Clive Staples LEWIS, De vier liefdes
“Maar Goddelijke gevende liefde maakt het de mens mogelijk lief te hebben wat van nature onze liefde juist niet opwekt: melaatsen, misdadigers, vijanden, gestoorden, sjacherijnen, hooghartige of hatelijke mensen.”
C.S. Lewis, De vier liefdes
God, als Schepper van de natuur, plant bij ons zowel gevende als vragende liefde in.
De gevende liefdes zijn natuurlijk beelden van Hemzelf.
Zij vertonen een verwantschap met Hem door gelijkenis
die niet noodzakelijkerwijs ook een nabijheid-door-benadering inhoudt.
Een gevende moeder, een weldoende vorst of onderwijzer,
kan geven en nog eens geven en zo voortdurend die gelijkenis vertonen,
zonder in afstand een stap dichter bij God te komen.
Anselm GRÜN en Meinrad DUFNER
27 december 2016
Anselm GRÜN en Meinrad DUFNER, Spiritualiteit van beneden
Spiritualiteit van beneden betekent dat we luisteren
naar Gods stem in onze gedachten en gevoelens, in onze hartstochten en behoeften. (…)
Slechts als wij daarop attent zijn,
kunnen wij het beeld dat God zich van ons gemaakt heeft ontdekken.
We moeten zelf geen waardeoordelen vellen over onze emoties en hartstochten. (…)
Veel mensen veroordelen zichzelf omdat ze negatieve gevoelens hebben,
bijv. boosheid, ergernis, naijver of lusteloosheid.
Ze proberen - dikwijls “met Gods hulp” – tegen deze gevoelens in te gaan,
om er vrij van te raken.
Spiritualiteit van beneden zou betekenen
dat ik mij verzoen met alle hartstochten, met alle emoties.
Ze zouden me allemaal tot God moeten kunnen brengen.
Voor de spiritualiteit van boven zijn de hartstochten er enkel
om beheerst en overwonnen te worden.
Het ideaal van kalmte, naastenliefde, vriendelijkheid, verlangt
dat ik toorn en woede beheers.
Maar dikwijls genoeg wil God mij iets zeggen in mijn woede
en mij wijzen op de schat die in mij verborgen ligt.
Jean Monbouquette
22 november 2016
Jean MONBOURQUETTE, Integrale vergeving. Genezing, vergeving en verzoening
“De leerling is er in al zijn engagementen toe geroepen te leven in gemeenschap met God de Vader en deze liefdevolle God ook na te volgen. Horizontale relaties (met de medemens) en verticale relaties (met God) groeien samen en bevruchten elkaar wederzijds.”
Jean Monbourquette werd in 1933 in Iberville, nabij Québec, geboren. In 1954 trad hij toe tot de oblaten en in 1958 werd hij tot priester gewijd. In 1975 werd hij professor aan de universiteit van Ottawa. De 78-jarige psychotherapeut en priester Jean Monbourquette is in het Canadese Ottawa overleden. De Canadees Jean Monbourquette, die zichzelf als een ‘arts van de ziel’ omschreef, was een van de eersten die nadrukkelijk psychologie en spiritualiteit combineerde, in het bijzonder bij rouwverwerking, de begeleiding van stervenden en mensen met huwelijksproblemen en het streven naar verzoening. Zijn voordrachten kregen vooral in de Franstalige wereld grote weerklank. Hij werd wereldwijd bekend met zijn boek 'Comment pardonner'. Zijn boeken werden in een dozijn talen vertaald, inclusief Nederlands, Japans en Chinees.
Vergeving en christelijke ethiek
Om de christelijke vergeving goed te begrijpen moet men ze situeren
in het geheel van het evangelische onderricht en de christelijke ethiek. (…)
Ik citeer Marcel Dumais om duidelijk te maken dat de christelijke ethiek
verre van een gebodsethiek is, maar veeleer een spiritualiteit:
‘De bergrede leert ons geen breuk zelfs geen scheiding te maken
tussen ethiek en spiritualiteit. (…)
De leerling is er in al zijn engagementen toe geroepen
te leven in gemeenschap met God de Vader en deze liefdevolle God ook na te volgen. Horizontale relaties (met de medemens) en verticale relaties (met God)
groeien samen en bevruchten elkaar wederzijds.’ (…)
Wie Jezus volgt, wordt uitgenodigd in te treden in het ethisch leven van God,
in het bijzonder zijn barmhartigheid, waarvan Jezus vraagt ze na te volgen:
‘Wees barmhartig zoals uw hemelse Vader barmhartig is’ (Lc 6, 36).
De vergeving is dus verre van een norm of een moreel voorschrift,
ze treedt binnen in de interne logica van de gave van de goddelijke verwantschap.
De vergeving vloeit rechtstreeks voort uit het bestaan als zoon en dochter van God,
iets wat we nooit volledig realiseren.
Op die manier verschijnt de vergeving als een interne eis.
Ze is dus niet te herleiden tot een uiterlijk gebod of een opgelegde gedragsregel. (…)
De spiritualiteit van de vergeving plaatst ons dus tegenover een persoon
en niet onder de verplichting van een wet. (…)
Christus heeft door zijn nieuw Verbond eens en voorgoed een einde gemaakt
aan de rituele wetten inzake de offercultus uit het Oude Testament.
Welnu, volgens Joseph Moingt zou de Kerk niet altijd ontsnapt zijn
aan de offergedachte bij de uitoefening van de vergeving:
‘De vergeving van God was teruggevallen onder de dwang van het offer.
Heel wat feiten zouden kunnen aantonen dat de Kerk al tamelijk vroeg en geleidelijk meer een godsdienst van het offertype is geworden, wat ze bij de aanvang niet was. (…)
De christelijke vergeving onderscheidt zich duidelijk van de andere vergevingsvormen
van het therapeutische, het geseculariseerde en het morele type. (…)
Men wordt vooral uitgenodigd zijn hart te openen,
zichzelf te genezen en de onvoorwaardelijke liefde van God te aanvaarden.
De vergeving van God is voor alles de stem van de barmhartigheid,
waarvan de echo zich doet horen
door middel van de zwakke en povere vergeving van mensen.
Bruno Barnhart
25 oktober 2016
Bruno BARNHART, osbc, Tweede eenvoud. De innerlijke gestalte van het christendom
“Sommige mensen dragen/baren de wereld bewust, vrijwillig, in christelijk geloof (of gewoon in geloof in de mensheid). Anderen dragen/baren de wereld omdat ze moeten, omdat ze op de bodem leven. En ieder van ons draagt/baart de wereld in zijn of haar eigen leven, door ons eigen leven te dragen/baren, onszelf en een ander.”
In deze tijd over arbeid spreken kan ons onmiddellijk brengen
bij problemen van verdrukkende sociale en economische structuren.
Vanuit marxistisch standpunt is onze huidige wereld letterlijk geregeerd door het kapitaal.
En iemands beroep of werk is de sleutel van iemand sociale status,
deze van een vorm van slavernij of van vrijheid.
Maar vanuit christelijk standpunt heeft arbeid alles te maken
met de vooruitgang of de hindering van het Koninkrijk,
met het voltooien of ontbreken van de koinonia die het werk van de Christus is.
Over arbeid spreken is kijken naar de last die gedragen moet worden:
de last van de mensheid, de hele last van de oude wereld.
Het zijn de mensen op de bodem die de rest van de wereld dragen.
We worden gedragen door de mensen op de bodem,
door de mensen die wroeten “in de aarde”.
Waarlijk, en het kan wat te kernachtig uitgedrukt zijn,
we kunnen vandaag spreken van twee grote groepen van mensen:
zij die consumeren en zij die geconsumeerd worden.
Herwig ARTS
27 september 2016
Herwig ARTS, sj, Een kwestie van verlangen. Over spiritualiteit
“Het uiteindelijke doel van het geestelijk leven is dus voor de christen allerminst een staat van psychologisch nirwana, waarbij alle verlangens, passies en streefdoelen opgegeven zouden worden om aldus tot een toestand van perfecte harmonie en rust te komen.”
Herwig Arts (1935) trad in 1953 in de orde der Jezuïeten, studeerde achtereenvolgens klassieke filologie, filosofie (München) en theologie (Leuven, Edinburg en Straatsburg). In 1970 werd hij hoogleraar aan de universitaire faculteiten Sint-Ignatius te Antwerpen en in 1981 eveneens aan de K.U. Leuven. Hij doceerde in de Verenigde staten diverse cursussen over de bronnen van de westerse spiritualiteit en over hedendaagse mystiek. In 1998 werd hij bekroond met de 'Prijs voor het religieuze oeuvre'.
Een groot deel van de hedendaagse spiritualiteit
geraakt niet uitgepraat over het begrip ‘ervaringen’,
alsof geestelijk leven er allereerst in bestaat
een zo groot mogelijke variëteit van bovennatuurlijke topmomenten mee te maken.
Inwendig leven bestaat echter allereerst in een verlangen naar Iets of naar Iemand.
Zoals elke liefde, zo ontstaat ook de Godsrelatie uit een gevoel van leegte, armoede of gebrek.