Homilie 3 'zondag jaar B 2018

De tijd is vervuld en het Rijk Gods is nabij;
bekeert u en gelooft in de Blijde Boodschap.

Zusters en broeders,

Die zijn de eerste woorden van Jezus in het Markusevangelie: De tijd is vervuld en het Rijk Gods is nabij; bekeert u en gelooft in de Blijde Boodschap. En Markus leidt deze eerste woorden van Jezus in met: Hij verkondigde Gods Blijde Boodschap. Jezus brengt een tijding van vreugde die van God komt. Vergeef me, broeders, vergeef me, zusters en broeders, dat deze woorden me weer doen denken aan de voor mij merkwaardige openingszinnen van de Apostolische exhortatie Evangelii Gaudium: De vreugde van het Evangelie vult het hart en het hele leven van allen die Jezus ontmoeten. Allen die zich door Hem laten redden, worden bevrijd van zonde, droefheid, innerlijke leegte en eenzaamheid. Met Jezus Christus wordt de vreugde geboren en steeds opnieuw geboren.

Evangelie – tijding van vreugde. Elke zondag, zelfs elke dag krijgen wij een tijding van vreugde. En wel middenin het leven dat ons leven is met alles wat erin is aan wel en wee. Een vreugde, die ons gegeven wordt, die van elders komt – en die alles te maken heeft met Jezus Christus. Zijn komen in onze mensengeschiedenis maakt alles anders, maakt alles nieuw.
In vier korte zinnen wordt dit heel summier ontvouwd.

De tijd is vervuld. Gods tijd breekt door. Geschiedenis wordt heilsgeschiedenis. Wat voorzegd was, komt tot vervulling. Zie, Ik ga iets nieuws beginnen. Het is al ontloken. Bemerkt gij het niet? Niets is nog meer zoals voorheen.
En wel omdat het Rijk Gods nabij is. weer zo’n gebalde uitdrukking. Ik probeer te omschrijven: in Jezus, met zijn komen, komt God ontstellend nabij – is God menselijk nabij. De tijd is vervuld, gevuld met een aanwezigheid. Gods mensenliefde is op aarde verschenen, hoorden we nog zopas in de Kersttijd. In Jezus deelt God ons leven. Er is ontmoeting mogelijk. En een ontmoeting die geen eindpunt kent: Zie, Ik ben met u alle dagen tot aan de voleinding van de wereld. Indien iemand Mij liefheeft, zal hij mijn woord onderhouden. Ik zal bij hem komen en verblijf bij hem nemen.

De tijd is vervuld en het Rijk Gods is nabij; bekeert u en gelooft in de Blijde Boodschap.
Jezus wendt zich nu tot mensen, tot ons: bekeert u en gelooft. Laat met u gebeuren wat de inwoners van Ninive ten deel viel: De mensen van Nineve geloofden het woord van God en bekeerden zich. Bekering is zich omkeren: zich afwenden van en zich toekeren naar. Of misschien zeg ik nog beter: zich toekeren naar en daartoe zich afwenden van. In wat volgt wordt dit heel concreet. Bekering en geloof. Geloven in de Blijde Boodschap: geloven in Gods ontstellend menselijke nabijheid. Het is veeleer Iemand geloven, in Iemand geloven dan iets geloven, dan in iets geloven. Geloof is zoals André Chouraqui het zo geheimvol vertaald: adhérence – aanhankelijkheid – zich hechten aan Iemand en daartoe andere hechtingen loslaten.

Zonder inleiding of overgang vervolgt Markus: Toen Jezus eens langs het meer van Galilea liep, zag Hij Simon en de broer van Simon, Andreas… en iets verder gaande zag Hij Jakobus, de zoon van Zebedeüs en diens broer Johannes. Bekering, geloof, roeping. Ik zei het al: het wordt heel concreet: Gods ontstellend menselijke nabijheid naar vier mensen toe. Vreugde van een ontmoeting – een ontmoeting die heel hun leven radicaal omkeert, onderste boven gooit, nieuw maakt. Toekeren naar en afwenden van. Volgt Mij – en zij volgen Hem. Zij hechten zich aan Jezus; zij worden zijn volgelingen, zijn leerlingen. En zij laten achter: hun boot, hun netten, hun werk, hun vader, de dagloners, hun familiaal en sociaal midden. Er klinkt een uitnodiging en zij gaan erop in. Roeping is altijd door Iemand geroepen worden – ingaan op een woord, op een stem: Komt, volgt Mij! Dat is allereerst – die aantrekking. En dan volgen de consequenties: achterlaten, loslaten. Jezus Christus in het leven van de leerlingen binnengekomen. Jezus Christus is ons leven binnengekomen. Zusters en broeders, christen zijn is van Christus zijn. Die gehechtheid aan de persoon van Jezus maakt ons leven zo anders. En zo kom ik weer bij die woorden van Evangelii Gaudium: De vreugde van het Evangelie vult het hart en het leven van allen die Jezus ontmoeten… van allen die met Jezus leven. Allen die zich door Hem laten redden (de naam Jezus betekent God redt) worden bevrijd van zonde, droefheid, innerlijke leegte en eenzaamheid.
Zonde, dat is afgescheiden zijn van God en medemens; zonde is een muur, een leven zonder toegang. Zonde is opgesloten zijn in onszelf. Als we Jezus echt ontmoeten, als we Hem binnenlaten, leven we opnieuw een band, een verbond, een verbondenheid. Dus die beweging uit innerlijke leegte en eenzaamheid. Het is niet goed dat een mens alleen blijft. Mens zijn is verbondenheid, is gebondenheid - adhérence. En als dat mag gebeuren wordt de droefheid weggenomen – de moedeloosheid, de ontmoediging. Met Jezus Christus wordt vreugde geboren en steeds opnieuw geboren.

Broeders en zusters, Gods Blijde Boodschap! Amen!
Abt. Manu