Homilie Pasen 2020
Paaszondag Hand. 10, 34-43 Kol. 3, 1-4 Joh. 20, 1-9
De verrijzenis speelt zich af in een tuin. Hoe kan het anders? Alles begon ook in die tuin, die God de Heer die eerste dag had aangelegd voor de mens om in te wonen. Daarin liet God ook allerlei bomen opschieten, aanlokkelijk om te zien en heerlijk om van te eten, met midden in de tuin de boom van het leven. Zo schildert Genesis ons de oorspronkelijke woonplaats af van de mens. En God schiep de mens als man en vrouw, de een en de ander, rib aan rib met elkaar verbonden.
God de Heer plaatste de mens in zijn aarde-tuin om die te bewerken en te beheren. Maar wat maakte de mens ervan? Een regelrechte ravage, een oorlogsgebied, een permanent slagveld. De goede grond doorploegde hij met bommen en explosieven. Rivieren veranderde hij in stinkende riolen, wouden in troosteloze woestijnen. De lucht blies hij vol stof en dioxines. Traditionele samenlevingen vernietigde hij. Harmonische verbanden verbrak hij. De aarde doordrenkte hij met het bloed van zijn broeders en zusters. Vanuit de diepe angst in zijn hart, gaf de mens de paradijstuin prijs aan verloedering.
Homilie 23 zondag jaar C 2019
Wijsh. 9,13-18b Fil. 9b-10.12-17 Lc 14,25-33
Weet wat je doet. Niet verder springen dan je stok lang is. Dat zijn nuchtere wijsheden, die goed aansluiten bij wat we vandaag van Jezus te horen krijgen. De Heer gebruikt voorbeelden uit de dagelijks leven die we maar al te goed verstaan. Als je een huis wil bouwen of verbouwingen wil uitvoeren, ga je berekenen of je dat wel aankunt, financieel, sociaal, als gezin of gemeenschap. We vinden dat normaal en we kennen allemaal voorbeelden van waar het is misgelopen, waar de bouw halverwege werd stopgezet, soms ook door oorzaken van buitenaf waar je geen schuld aan hebt. En in een tijd als de onze, met dreigende wereldwijde recessie, is dat beslist actueel. We kennen voorbeelden van grootschalige projecten die te maken krijgen met gigantische budgetoverschrijdingen, wegens verkeerde inschattingen. En dan zijn we er heel vlug bij om een beschuldigende vinger uit te steken.
Homilie Maria ten Hemel opneming 2019
Maria is de nieuwe Eva. De parallellie tussen Eva en Maria is door de allereerste kerkvaders, Tertullianus, Origenes en Ireneüs van Lyon met verve ontwikkeld. Hierbij moet men Eva niet als een historische maar als een corporatieve figuur opvatten, terwijl Maria zowel een historische als een corporatieve figuur is: ze is immers beeld en typos van de Kerk. De sterfelijkheid van Eva – een gevolg van de zondeval – wordt door Maria ingeruild voor onsterfelijkheid, door haar hechte en onverbreekbare band met Christus, de tweede Adam, die door zijn opstanding uit de dood de sterfelijkheid van de eerste Adam met onsterfelijkheid omkleedde. Daarom kende het lichaam van Maria kende geen bederf, maar werd het, zoals dat van Christus, in het paradijs opgenomen. Het feest van de Tenhemelopneming van Maria, dat wij vandaag vieren, vindt in deze gedachtegang zijn theologisch fundament.
Homilie 7' zondag na Pasen 2019
Op deze zevende Paaszondag, pal tussen Hemelvaart en Pinksteren, laat de Kerk het slotakkoord klinken van het zogenaamde Hogepriesterlijk Gebed van Jezus. Het gaat om een tekst, uniek in zijn soort, waarbij de leraar, terwijl Hij afscheid neemt van zijn leerlingen, een gebed formuleert tot God. Jezus’ gebed is weliswaar gericht tot zijn Vader, maar zo geformuleerd dat Hij zijdelings onderricht geeft aan zijn leerlingen. En de teneur van het stuk is ‘thuiskomen’. Jezus staat op de drempel van de eeuwigheid, waar Hij thuishoort van vóór de grondvesting van de wereld. Want de Zoon werd in het midden van de tijd, als mens naar de wereld gezonden, om aan mensen duidelijk te maken, dat de eenheid en liefde tussen Vader en Zoon ook alle mensen en heel de wereld wil omvatten.
Homilie achtste week jaar C 2019
Sir. 27,4-7 1 Kor. 15,54-58 Lc. 6,39-45
Het boek Jezus Sirach, broeders en zusters, waaruit de eerste lezing werd genomen, is een boek dat niet in de Hebreeuwse Bijbel, maar wel in de Griekse Septuagint voorkomt. De Latijnse naam van het boek is Liber ecclesiasticus, en die naam wijst er op dat het boek in de vroege Kerk frequent als leerboek van moreel handelen werd gebruikt. Ook in het vroege Cîteaux was Ecclesiasticus zowat het eerste boek, naast de psalmen, dat novicen te lezen en te leren kregen. En de perikoop die we vandaag te horen kregen toont ons waarom.
Viermaal horen wij er het woord ‘spreken’ in, een vertaling van het Griekse logos en dialogos. Men kan deze woorden ook vertalen met ‘redeneren’, ‘filosoferen’, ‘discussiëren’. Bedoeld wordt, een vorm van spreken waar reflectie, nadenken mee gemoeid is, een spreken dat rekenschap aflegt aan zichzelf. In deze perikoop wordt het hanteren van taal op subtiele wijze doorgelicht. Hoe spreek je? Wat zeg je? En wat zeg je best niet? En dat is precies wat een pas bekeerde of een novice moet leren. De tekst gebruikt drie beelden om het goede spreken toe te lichten.
Homilie 17' zondag door het jaar B 2018
2 Kon, 4, 42-44 Ef. 4, 1-6 Joh. 6, 1-15
Ons verlangen, broeders en zusters, is ontworpen voor de genade. Het evangelie van deze zondag dat de wonderbare broodvermenigvuldiging verhaalt, bevestigt dat ons diepste verlangen alleen door God kan vervuld worden, en dat dit verlangen zonder Hem ten diepste gefrustreerd blijft. Want ons menselijk verlangen is ontworpen voor de genade en enkel daarvoor.
De wonderbare broodvermenigvuldiging, die vol verwijzingen zit naar het mysterie van de Eucharistie, is dan ook een teken. Alle wonderen bij de Evangelist Johannes zijn tekenen die nooit op zichzelf staan, maar verwijzen naar een andere, grotere en diepere realiteit. Het voornaamste verwijt dat Jezus de mensen maakt in de broodrede die volgt op de wonderbare broodvermenigvuldiging, en die we de volgende vier zondagen in partjes te horen zullen krijgen, Jezus’ voornaamste verwijt betreft juist het feit dat de mensen blind blijven voor de tekenwaarde van de broodvermenigvuldiging. Ze blijven steken bij het spectaculaire mirakel van het voeden van vijfduizend monden met slechts vijf broden en twee vissen, en ze willen Jezus uitroepen tot hun koning, hun keizer, hun garantie op brood en spelen waar het menselijk verlangen in zijn banaalste en massaalste vorm altijd en overal op uitloopt. Maar Jezus onttrekt zich aan deze platvloerse invulling van het menselijk verlangen en trekt zich terug in het gebergte, geheel alleen, d.w.z. alleen met zijn Vader.