Homilie Drievuldigheidszondag 2021

In de naam van de Vader, die ons heeft bedacht en gemaakt.
En van de Zoon, die is afgedaald in de diepten van ons mens-zijn.
En van de heilige Geest, die links en rechts verenigt.

Broeders,

Zo maken Syrische christenen het kruisteken. In de naam van de Vader, en de Zoon en de heilige Geest – drie Personen verbonden met elkaar. Én evenzeer drie Personen verbonden met ons. God is verbinding in Zichzelf én God is verbinding met ons. God is één, maar niet op Zichzelf - noch in Zichzelf, noch naar ons toe. God is relatie, is gemeenschap, niet solitair en die relatie, die gemeenschap is bepalend voor Wie Hij is. Sint Jan zegt het mogelijks nog korter: God is liefde.
Dat is het vertrekpunt van elk spreken over God en van alle spreken over onszelf, die geschapen zijn naar Gods beeld. Zoals God verbinding is, leven wij als mensen maar echt als er verbinding is.

In God is geen zelfbetrokkenheid. Zelfbetrokkenheid is God totaal vreemd. De betrokkenheid op de ander is zijn wezen. Vader, Zoon en Geest zijn personen in de betekenis dat Ze bestaan in verhouding tot elkaar. En dat is neergelegd in ons geschapen zijn. De Vader heeft ons bedacht en geschapen met diezelfde dynamiek. Mens zijn is in wezen betrokkenheid op de ander. Martin Buber schreef: Het is zonde die de mens reduceert tot een individu, want zonde is altijd een aanval op zijn relaties. Ons vermogen tot liefhebben is de kern van ons wezen. Daarin aarden wij naar onze hemelse Vader.

Zonder Zoon geen Vader. En die Zoon is afgedaald in de diepten van ons mens-zijn. Wij zijn niet alleen bedacht en gemaakt. Wij worden door God zelf begeleid op onze levenstocht. Hij, onze Redder, onze Verlosser is medetochtgenoot op onze mensenweg. En Hij zegt ons aan: Zoals de Vader Mij heeft liefgehad zo heb ook Ik u liefgehad. Blijft in mijn liefde. En als Zoon bidt Hij tot zijn Vader: Uw Naam heb Ik hun geopenbaard en Ik zal dit blijven doen, opdat de liefde waarmee Gij Mij hebt liefgehad in hen moge zijn en Ik in hen. De Zoon is afgedaald. Hij is mens geworden. En wel in alles wat des mensen is. Tot in de schaduwen die we meedragen, tot in de kwetsuren van onze ziel. Tot in de dood. Zó leeft Hij met ons, in ons. Verbonden! Hij, die een en al verbinding is met de Vader. Broeders, zo zijn we kinderen van God en hebben wij evenzeer God als Vader. Gij hebt de geest van kindschap ontvangen, die ons doet uitroepen ‘Abba, Vader!’. De Geest zelf bevestigt het getuigenis van onze geest dat wij kinderen zijn van God - zo hoorden we in de tweede lezing. Zonen in de Zoon. Dus laten wij in Hem blijven, zoals Hij blijft in ons.

In zijn eerste brief schrijft Sint Jan: Hieraan weten wij dat wij in Hem blijven en Hij in ons: dat Hij ons van zijn Geest gegeven heeft. De heilige Geest – liefdesband tussen de Vader en de Zoon. Heilige Verbinding. En weer een verbinding naar ons toe: de heilige Geest die links en rechts verenigt. Hij verbindt de tegenstellingen in ons en tussen ons in. Hij verbindt wat innerlijk verscheurd is en wat tussen mensen in verdeelt. Hij maakt ons tot gemeenschapsmensen en schept gemeenschap tussen mensen. Het deed me terugdenken aan het boek van Peter Halldorf dat we vorig jaar in de refter beluisterden.
Hij schrijft: Alle gemeenschap veronderstelt dat men uit zichzelf naar buiten komt. Dat is precies wat de Geest doet en wat Hem grote vreugde geeft. Daarom is de uitdrukking ‘extase’ helemaal niet verkeerd als we spreken over de heilige Geest en over vervuld zijn met de Geest. De betekenis van ‘extase’ is ‘buiten zichzelf staan’. De vervulling met de heilige Geest is een ervaring die maakt dat wij uit onszelf komen, de controle loslaten en ons onvoorwaardelijk overgeven aan de A(a)nder. Wanneer je uit jezelf komt, kom je thuis bij jezelf, dat is de werkelijke betekenis van Jezus’ woorden: ‘Wie zijn leven verliest omwille van Mij, zal het behouden.

Vader, Zoon en heilige Geest. Eén en al verbinding. De Eén nooit zonder de Ander. En Wie God is straalt af op ons, zijn kinderen. God, Vader, die de wereld met liefde heeft geschapen, roept ons op om met liefde te scheppen. God, Zoon, mens geworden Zoon van God, die zijn leven heeft gegeven voor onze redding. Hij nodigt ons uit om ons leven te geven, te sterven aan onszelf en zo pas echt te leven. God, heilige Geest, die verenigt, verzoent, inspireert en vraagt Zijn werk in ons vrij spel te geven.

In de naam van de Vader, die ons heeft bedacht en gemaakt.
En van de Zoon, die is afgedaald in de diepten van ons mens-zijn.
En van de heilige Geest, die links en rechts verenigt.
AMEN.
Abt Manu.