Homilie voor de 25ste zondag door het jaar C 18 september 2022

Vredeszondag

Evangelie: Lc 16,1-13
In die tijd sprak Jezus tot zijn leerlingen: “Er was eens een rijk man. Hij had een rentmeester, die bij hem werd aangeklaagd, omdat hij zijn bezit verkwistte. Hij riep hem dus en vroeg: Wat hoor ik daar van u? Geef rekenschap van uw beheer, want gij kunt niet langer rentmeester blijven. Toen redeneerde de rentmeester bij zichzelf: Wat zal ik doen nu mijn heer mij het rentmeesterschap afneemt? Spitten kan ik niet, en bedelen: daarvoor schaam ik mij. Ik weet al wat ik ga doen, opdat ik na mijn ontslag als rentmeester onderdak vind. Hij ontbood de schuldenaars van zijn heer, één voor één, en zei tot de eerste: Hoeveel zijt ge aan mijn meester schuldig? Deze antwoordde: Honderd vaten olie. Maar hij zei: Hier hebt ge uw schuldbekentenis; ga gauw zitten en schrijf: vijftig. Daarop vroeg hij nog aan een tweede: En hoeveel zijt gij schuldig? Deze antwoordde: Honderd maten tarwe. Hij zei hem: Hier hebt ge uw schuldbekentenis; schrijf: tachtig. De heer prees het in de onrechtvaardige rentmeester, dat hij met overleg had gehandeld, want de kinderen van deze wereld handelen onderling met meer overleg dan de kinderen van het licht. Zo zeg Ik u ook: Maakt u vrienden door middel van de onrechtvaardige mammon, opdat zij - wanneer die u komt te ontvallen - u in de eeuwige tenten opnemen. Wie betrouwbaar is in het kleinste is ook betrouwbaar in het grote; en wie onrechtvaardig is in het kleinste is ook onrechtvaardig in het grote. Zijt ge dus niet betrouwbaar geweest met betrekking tot de onrechtvaardige mammon, wie zal u dan het waarachtige goed toevertrouwen? Als ge niet betrouwbaar zijt geweest in het beheren van andermans goed, wie zal u dan geven wat gij het uwe kunt noemen? Geen knecht kan twee heren dienen, want hij zal dan de een haten en de ander liefhebben, ofwel de een aanhangen en de ander verachten. Gij kunt niet God dienen en de mammon.”

Coltanmijnen in Congo: goed rentmeesterschap?

Van woensdag 21 september tot en met zondag 2 oktober, stelt PAX CHRISTI de Vredesweek in
en op de zondag voor de start van deze week is het Vredeszondag.
We worden herinnerd aan één van onze grote maatschappelijke verantwoordelijkheden,

een verantwoordelijkheid die we samen dragen en willen dragen met alle mensen van goede wil.
Er is de zorg voor het behoud van de schepping, de zorg voor rechtvaardigheid, met daarin vervat de strijd tegen armoede en honger, en de zorg voor de vrede. In deze zorgen worden we geconfronteerd met enorme problemen,
problemen die allemaal één gemeenschappelijke oorzaak hebben: de zelfzucht en de hebzucht van de mens,
de mateloze drift tot bevrediging, beveiliging en bevestiging van het ego, en daarin een vrijheidsdrang die de mens eigenlijk niet toekomt,
de drang om in alle vrijheid en zonder belemmering
bezit, rijkdom, macht en aanzien te verwerven en er mee om te gaan.
Daarbij voegt zich een ongebreidelde consumptiedrang
waarbij steeds maar weer nieuwe behoeften worden geschapen. De aarde is ons bezit niet.
We zijn er de rentmeesters van.
Maar wie macht heeft kan zich als dé rentmeester gedragen.
Amos en andere oudtestamentische profeten klaagden de onrechtvaardigheid aan Israël aan.
Vandaag zien we ons ook genoodzaakt het slechte rentmeesterschap van de industriële grootmachten aan te klagen.
De aarde en al wat zij bevat,
die God bestemd heeft voor het welzijn van allen, wordt verkwist.
Milieuproblematiek vereist een politieke aanpak
waarin ook wetenschappelijke, technologische en economische middelen moeten worden ingezet.
Maar deze problematiek vereist zoals de problematiek van rechtvaardigheid en vrede ook een spirituele aanpak, of zeg maar, een grondige mentaliteitswijziging.
De bekering waartoe Jezus ons oproept is in de eerste plaats een mentaliteitswijziging. Deze houdt een andere manier van denken in,
en daarom een andere emotionele huishouding.
De zelfzucht van de mens, die zich uit in hebzucht, drang naar macht, aanzien en bevestiging, is zelf een uiting van de grote oerangst
die het emotionele leven van de mens beheerst en daarmee ook zijn denken, zelfs zijn verstandelijk denken waarmee de mens de werkelijkheid wil begrijpen om deze te controleren en uit te buiten.
Twee aspecten van deze oerangst zijn de angst om tekort te hebben
en de angst om niet iemand te zijn, om in de afgrond van het niets te verdwijnen. Het is de eeuwige doodsangst.
Tegenover deze oerangsten roept God de mens op tot vertrouwen. Dit vertrouwen herschept de mens tot een vredevol mens.
Ja, de redding van de wereld is gelegen in een waarachtig Godsgeloof, dat de mens ook de ogen opent voor wie hij werkelijk is.
Het evangelie van deze zondag laat ons zien
hoe immens creatief de zelfzuchtige en angstige mens is, creatief in de zorg voor zichzelf, zoals ook dieren dat soms op een verbluffende ingenieuze wijze kunnen zijn,
een wijze die we kunnen be-wonderen, zoals Jezus ver-wonderd is
over de vindingrijkheid waartoe de oerangsten en veroveringsdrang de mens brengt.

Maar hoe is het gesteld met de creativiteit in de zorg voor de ander?
We konden landen op de maan en hebben reeds onze technologie op Mars laten landen.
De eerste mens, die de maanbodem betrad, noemde zijn eerste voetstap op de maanbodem een kleine stap voor een mens maar een geweldige sprong vooruit voor de mensheid.
Het vragen om vergeving en het vergeving schenken,
het sluiten van vrede en het beëindigen van conflicten lijkt zoveel moeilijker ook al kosten deze stappen geen miljarden
en is er geen verbluffende technologie mee gemoeid.
Wel een omvorming van het hart, het hart laten omvormen door de Geest van God. Ware vrede kan alleen groeien vanuit een waarachtig Godsgeloof.
Men kan geen twee heren dienen.
Je kunt niet de vrede dienen en de mammon van je eigen oerangst. Hebzucht en bezitsdrang sluiten een waarachtige relatie met God uit. En als er dan al bezit dient te zijn,
dan kan dit bezit in evangelisch perspectief maar door één doel gewettigd worden: het welzijn van anderen, van velen, niet het verzwelgende genot van enkelen.

https://www.youtube.com/watch?v=63vB89JKLVo&ab_channel=Sabaton-Topic